[By-leyl-i Lal]

YARGITAY 1. HUKUK DAİRESİ


Esas No : 2012/16962
Karar No : 2013/4434

♦ELATMANIN ÖNLENMESİ VE TAHLİYE
♦HAPİS HAKKI


DAVA : Yanlar arasında görülen elatmanın önlenmesi ve tahliye davası sonunda, yerel mahkemece davanın, kabulüne dair olarak verilen karar davalı vasisi tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi Gamze Ünal'ın raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği düşünüldü:

KARAR : Dava, çaplı taşınmaza elatmanın önlenmesi ve tahliye istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.

Dosya içeriğinden ve toplanan delillerden; kat mülkiyeti kurulu 19 parsel sayılı taşınmazdaki 1 ve 2 numaralı meskenlerin davacı şirket adına kayıtlı olduğu, davalının kayıttan ve mülkiyetten kaynaklanan bir hakkının bulunmadığı anlaşılmaktadır.

Davacı, çekişme konusu anılan meskenlerin vadeli olarak davalıya satıldığını ve bu konuda protokol imzalanarak taşınmazların teslim edildiğini, ancak davalının bir miktar ödeme yaptıktan sonra belirlenen vadelerde ödeme yapmayarak edimlerini yerine getirmediğini, noter kanalıyla gönderilen 3.11.2010 tarihli ihtarnameyle sözleşmenin ve protokollerin feshedildiği bildirilerek taşınmazların teslim edilmesinin istendiğini, ancak sonuç alamadıklarını ileri sürerek eldeki davayı açmıştır.

Bilindiği üzere; Türk Medeni Kanununun 706., Borçlar Yasasının 213. maddesiyle ( yeni 6098 Sayılı T.B.K.nun 237. maddesi ) Tapu Kanununun 26. maddesi uyarınca tapulu taşınmazların haricen satışı geçersizdir. Bu nedenle, harici satışlara mülkiyetin devri anlamında hukuksal bir değer verilemez. Ancak, 10.7.1940 tarih ve 2/77 Sayılı içtihadı birleştirme kararı uyarınca " ... her iki tarafın verdiğini istirdada hakkı mevcut ve satan aldığı parayı ve müşteri de gayrimenkulü iade vecibeleriyle mükelleftir. Bir taraf, vecibesini ifa etmedikçe diğer tarafı ifayı vecibeye davet edemez. Bu nedenle, para ( harici satış bedeli ) iade olununcaya kadar gayrimenkulden yararlanma hakkı vardır".

O halde, anılan ilkeler doğrultusunda, harici satın almadan dolayı ödenmiş olunan bedelin satın alana ödeninceye kadar hapis hakkı tanınması zorunluluğu vardır.

Hal böyle olunca, çekişme konusu taşınmazların satışına dair taraflar arasında düzenlenen pazarlık zaptı, protokol ve varsa yapılan ödemelere dair belgeler temin edilerek, davalı tarafça yapılan bir ödemenin bulunup bulunmadığının duraksamayacak yer bırakmayacak şekilde belirlenmesi, ödemenin mevcut olduğunun saptanması halinde ise davalı yararına hapis hakkı tanımak suretiyle davanın kabul edilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirmeyle yazılı olduğu üzere karar verilmiş olması doğru değildir.

SONUÇ : Davalı vasisinin temyiz itirazları belirtilen sebeplerle yerindedir. Kabulü ile, hükmün ( 6100 Sayılı Kanunun geçici 3. maddesi yollaması ile ) 1086 Sayılı H.U.M.K.nın 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, alınan peşin harcın temyiz edene iadesine, 28.03.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.