Yargıtay Hukuk Genel Kurulu Kararları ? Re: TOKİ, GEÇ TESLİM KAYNAKLI KİRA ALACAĞI, HAKLARIN SAKLI TUTULMASI, ISLAH...

Başlatan İçtihat, 15 Aralık 2019, 10:34:09

« önceki - sonraki »

0 Üyeler ve 1 Ziyaretçi konuyu incelemekte.

avatar_İçtihat
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu Kararları ? Re: TOKİ, GEÇ TESLİM KAYNAKLI KİRA ALACAĞI, HAKLARIN  SAKLI TUTULMASI, ISLAH...

[html]T.C
YARGITAY
HUKUK GENEL KURULU     
ESAS NO:2017/1707
KARAR NO:2018/1805
KARAR TARİHİ:29.11.2018
MAHKEMESİ:Asliye Hukuk Mahkemesi (Tüketici Mah. Sıf.)


Taraflar arasındaki ?tazminat? davasından dolayı yapılan yargılama sonunda Tekirdağ 3. Asliye Hukuk (Tüketici) Mahkemesince davanın kabulüne dair verilen 09.04.2015 tarih ve 2014/547 E., 2015/260 K. sayılı karar davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine Yargıtay 13. Hukuk Dairesinin 15.06.2015 tarih ve 2015/21667 E., 2015/20228 K. sayılı kararı ile;
?...Davacı, davalı TOKİ ile yapılan gayrimenkul satış sözleşmesi gereğince 16 ay içerisinde teslim edilmesi gereken dairenin süresinden sonra 11 ay 7 gün geç teslim edildiğini belirterek fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak geç teslimden kaynaklanan kira alacağı tazminatı olarak 1.348,00 TL?nin yasal faizi ile davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiş; ıslah ile talebini 2.246,00 TL?ye çıkarmıştır.
Davalı, zamanaşımı ve görev itirazında bulunmuş, konut teslimi için belirli bir tarih verilmediğini belirterek davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece, işin esasına girilerek keşif ve ibraz edilen bilirkişi raporu doğrultusunda davanın kabulüne ve 1.348,00 TL?nin dava tarihinden 898,00 TL?nin ıslah tarihinden olmak üzere toplam 2.246,00 TL?nin yasal faizi ile davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiş; hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir.

Dava gayrimenkul satış sözleşmesine dayalı geç teslim sebebiyle kira alacağı tazminatına ilişkindir.
28.05.2014 tarihinde yürürlüğe giren 6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun 68.maddesine göre; "Değeri iki bin Türk Lirasının altında bulunan uyuşmazlıklarda ilçe tüketici hakem heyetlerine, üç bin Türk Lirasının altında bulunan uyuşmazlıklarda il tüketici hakem heyetlerine, büyükşehir statüsünde bulunan illerde ise iki bin Türk Lirası ile üç bin Türk Lirası arasındaki uyuşmazlıklarda il tüketici hakem heyetlerine başvuru zorunludur. Bu değerlerin üzerindeki uyuşmazlıklar için tüketici hakem heyetlerine başvuru yapılamaz".

Bu yasal düzenlemeye göre dava tarihi (23.12.2014) itibariyle, dava konusu değerin 2.246,00 TL olarak belirlenmesi karşısında uyuşmazlığın il tüketici hakem heyeti tarafından görülmesi gerekir. Bu husus dava şartı olup, tüketici mahkemelerince resen dikkate alınması gerekir.

Hal böyle olunca da mahkemece, uyuşmazlığın il tüketici hakem heyeti tarafından çözümlenmesi gerektiği kabul edilerek davanın usulden reddine karar verilmesi gerekirken, mahkemenin değinilen bu yönü göz ardı ederek yazılı şekilde hüküm tesis etmiş olması usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir...?

gerekçesi ile bozularak dosya yerine geri çevrilmekle yeniden yapılan yargılama sonunda mahkemece önceki kararda direnilmiştir.

HUKUK GENEL KURULU KARARI

Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki belgeler okunduktan sonra gereği görüşüldü:

Dava geç teslim nedeniyle kira kaybı tazminatı istemine ilişkindir.

Davacı vekili davalı ile aralarındaki sözleşmede öngörülen sürede satın aldığı taşınmazın teslim edilmemesi nedeniyle müvekkilinin uğradığı zarardan davalının sorumlu olduğunu ileri sürerek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla zarar karşılığı kira bedeli olarak aylık 120TL olmak üzere toplam 1.348TL?nin davalıdan faizi ile tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiş, ıslahla talep sonucunu 2.246TL?ye yükseltmiştir.

Davalı vekili davanın reddini savunmuştur.

Mahkemece davanın kabulüne dair verilen karar, davalı vekilinin temyiz itirazları üzerine Özel Dairece yukarıda karar başlığında yazılı gerekçe bozulmuştur.

Bozma kararına karşı yerel mahkemece önceki karar gerekçelerinin yanı sıra yaklaşık kira kaybının davanın açıldığı tarihte davacı tarafından tespiti mümkün olmayıp ancak mahkemece yapılacak bilirkişi incelemesi sonucunda tespit edilebileceğinden görevin tüketici mahkemesine ait olduğu, benzer kararlar Özel Dairece onanmışken yazılı gerekçe ile bozma kararı verilmesinin hukuk güvenliğine zarar verdiği de belirtilmek suretiyle direnme kararı verilmiştir.

Direnme kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmektedir.

Direnme yolu ile Hukuk Genel Kurulu önüne gelen uyuşmazlık geç teslim nedeniyle kira kaybı iddiasıyla tazminat isteminde bulunan tüketicinin miktar itibari ile tüketici hakem heyetinin görev sınırı dâhilindeki alacak için tüketici mahkemelerine başvurmasının mümkün olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.

Öncelikle 28.05.2014 tarihinde yürürlüğe giren 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun'dan doğan uyuşmazlıkların çözüm mercii konusuna değinmek gerekir.

Kanun?un 66?ncı maddesinde; Gümrük ve Ticaret Bakanlığının, tüketici işlemleri ile tüketiciye yönelik uygulamalardan doğabilecek uyuşmazlıklara çözüm bulmak amacıyla il merkezlerinde ve yeterlilik şartları yönetmelikle belirlenen ilçe merkezlerinde en az bir tüketici hakem heyeti oluşturmakla görevli olduğu belirtilmiş, aynı maddenin devam eden fıkralarında, hakem heyetlerinin nasıl oluşacağına yer verilmiştir.

"Başvuru" başlıklı 68?inci madde ise "Tarafların İcra ve İflas Kanunundaki hakları saklı olmak kaydıyla; değeri iki bin Türk Lirasının altında bulunan uyuşmazlıklarda ilçe tüketici hakem heyetlerine, üç bin Türk Lirasının altında bulunan uyuşmazlıklarda il tüketici hakem heyetlerine, büyükşehir statüsünde bulunan illerde ise iki bin Türk Lirası ile üç bin Türk Lirası arasındaki uyuşmazlıklarda il tüketici hakem heyetlerine başvuru zorunludur. Bu değerlerin üzerindeki uyuşmazlıklar için tüketici hakem heyetlerine başvuru yapılamaz." şeklindedir.

Madde metninden anlaşıldığı üzere Kanun belli bir miktarın altındaki uyuşmazlıklar için tüketici hakem heyetine başvuruyu zorunlu kılmıştır. Bu parasal sınır her yıl "yeniden değerlenme oranına" göre artmaktadır (m. 68/IV). Parasal değerin belirlenmesinde uyuşmazlığın başvuru tarihindeki değeri esas alınır. İl ve ilçe tüketici hakem heyetleri arasındaki tek fark görev alanına ilişkin parasal sınırdır (Yılmaz /Yardım M.; 6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun, Milli Şerh, İstanbul 2016, s.1127).
Tüketici ile satıcı ve sağlayıcı arasında çıkan uyuşmazlıkların daha hızlı ve daha az masrafla çözümlenmesini sağlamak, aynı zamanda da tüketici mahkemelerinin iş yükünün hafifletilmesi amacıyla tüketici sorunları hakem heyetleri kurulmuş ve kanun koyucu tüketici hakem heyetlerinin atıl duruma düşmesi engellenmek ve kaynakların daha hızlı ve etkin şekilde çalışmasını sağlamak amacıyla belli miktarın altında kalan uyuşmazlıklarda hakem heyetine başvurulmasını zorunlu kılmıştır. Kanun hükmü emredici mahiyette olup tüketiciye tercih hakkı tanımamıştır. Nitekim Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 24.01.2018 tarihli, 2017/13-609 E., 2018/89 K. sayılı kararında da aynı ilkeler benimsenmiştir.

Bu noktada tüketici hakem heyetlerinin çalışma prensiplerine de kısaca değinilmesi faydalı olacaktır.
27.10.2014 tarihinde Resmî Gazetede yayımlanarak aynı tarihte yürürlüğe giren Tüketici Hakem Heyetleri Yönetmeliği?nin 18?inci maddesine göre ?Tüketici hakem heyeti incelemeyi, raportör tarafından hazırlanan rapor ve ilgili belgelerin yer aldığı dosya üzerinden yapar. Gerekli görmesi hâlinde tüketici hakem heyeti ayrıca tarafları ve bilirkişiyi dinler.?
Anılan Yönetmelik?in 19?uncu maddesine göre de ?Tüketici hakem heyeti çözümü özel veya teknik bilgiyi gerektiren hâllerde, taraflardan birinin talebi üzerine yahut re?sen, bilirkişinin görüşünün alınmasına karar verebilir.?

Tüketici hakem heyetleri kural olarak taleple bağlıdır. Bununla birlikte başvurunun yapıldığı tarihte uyuşmazlık miktarının tam ve kesin olarak belirlenebilmesinin mümkün olmadığı durumlarda Yönetmelik?in 22?nci maddesi hükmü çerçevesinde başvuru sahibinin hukuki ilişkiyi ve asgari bir miktarı belirtmesi ve inceleme sürecinde uyuşmazlık miktarının bilgi veya belgelerle tam olarak tespit edilmesi hâlinde talep edilen miktardan daha fazlasına veya daha azına tüketici hakem heyetince karar verilebilir. Verilen kararın her hâlükârda 6'ncı maddede belirtilen parasal sınırlar dâhilinde olması gerekir.

Tüm bu açıklamalar ışığında somut olay irdelendiğinde; uyuşmazlık miktar itibari ile tüketici sorunları hakem heyetinin görev sınırı dâhilinde olup yerel mahkemece tüketicinin hakem heyetine başvurma zorunluluğu göz ardı edilerek işin esası hakkında hüküm tesisi yerinde görülmemiştir.


Sonuç itibariyle, Hukuk Genel Kurulunca da benimsenen Özel Daire bozma kararına uymak gerekirken önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykırıdır.


Bu nedenle direnme kararı bozulmalıdır.


SONUÇ: Davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile direnme kararının Özel Daire bozma kararında gösterilen nedenlerden dolayı 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun Geçici 3?üncü maddesine göre uygulanmakta olan 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun 429?uncu maddesi gereğince BOZULMASINA, istek hâlinde temyiz peşin harcın yatırana geri verilmesine, aynı Kanunun 440/III-1 maddesi hükmü gereğince karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere 29.11.2018 tarihinde oy birliği ile kesin olarak karar verildi.

Benzer Konular (10)