[By-leyl-i Lal]

Senet kavramı yanında, bir üst kavram olarak «belge» kavramı kabul edilmiştir. Senet kesin delil olmakla birlikte, belge kesin delil olmak zorunda değildir. Belge konusunda, Bilgi Edinme Kanunu'ndaki tanım esas alınarak, ona paralel şekilde bilgi taşıyıcısı olabilen her şey belge olarak kabul edilmiştir (m. 199).

Yapıldığı zamanki miktar veya değeri 2.500 TL.nı geçen hukukî işlemler kural olarak senetle ispat kuralına tâbidir (m. 200). Ancak karşı tarafın açık muvafakatı ile tanık dinlenebilir.

Senede karşı senetle ispat kuralı geçerliliğini korumaktadır (m. 201).

Yazılı delil başlangıcı yerine, delil başlangıcı kavramı kabul edilmiştir (m. 202). Bu, senetle ispat kuralına çok büyük bir istisna getirmekte, bu konudaki katılığı önemli ölçüde yumuşatmaktadır. Bu konuda yeni içtihatlar yol gösterici olacaktır. Bu düzenleme çok önemli bir değişikliktir.

Senetle ispat kuralının istisnaları konusunda çok önemli bir değişiklik yoktur (m. 203).

Adi ve resmi senetlerin ispat gücü ayrı ayrı ve açıkça düzenlenmiştir (m. 204, 205). Bu konuda tereddüt doğuran hususlar ve tartışmalar ortadan kaldırılmıştır.   

İmza atamayanların belge düzenlemesi yeniden ele alınmıştır (m. 206).

Adi ve resmi senetlerdeki yazı ve imza inkârının ileri sürülüş şekli ile inceleme prosedürü ile hüküm ve sonuçları ayrı ayrı ve açıkça düzenlenmiştir (m. 208- 209).

Sahtelik incelemesinin sırası ve şekli ile sonuçları; bu konuda hukuk ve ceza mahkemesi kararlarının birbirine etkisi de net olarak düzenlenmiş bulunmaktadır (m. 211-214).

Güvenli elektronik imzayla oluşturulan elektronik veriler adî senet gücünde sayılmış (m. 205/2); güvenli elektronik imzalı verinin inkârı halinde, inkâr eden dinlendikten sonra bir kanaate varılamamışsa, bilirkişi incelemesi yapılacağı kabul edilmiştir (m. 210).

Belgelerin halefler aleyhine de delil olacağı daha genel olarak belirtilmiş (m. 215).

Belge asıllarının ilgililerden istenmesi, bu durumda yapılacak işlemler, tereddüt doğurmayacak şekilde düzenlenmiş (m. 216-217); belgelerin yerinde incelenmesinin hangi durumda ve nasıl olacağı da ayrıca belirtilmiştir (m. 218).

Tarafların ve üçüncü kişilerin belge ibrazı zorunluluğunun kapsamı ile ibraz etmemelerinin sonuçları uygulamadaki tartışmalar da dikkate alınarak açıklığa kavuşturulmuştur (m. 219, 220,221).   

Yeni TTK'da ticari defterlerin delil değerinin düzenlenmemesi sebebiyle bir boşluk olmaması için, ticari defterlerin delil değeri basit ve sade şekilde tek maddede yeniden düzenlenmiştir (m. 222).

Yabancı belgelerin delil olarak durumu iki maddede hüküm altına alınmıştır (m. 223224).