İpotekli Taşınmazın Farklı Bir Dosyada İpotek Alacağına Mahsuben Satışı Halinde Harç Oranı % 4,55

[Özgür KOCA]

Facebook'da Paylas


T.C.
YARGITAY
12. Hukuk Dairesi                                                                           

ESAS NO   : 2015/659
KARAR NO: 2015/13357   


Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki şikayetçi tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi G.K. tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü:

İcra takiplerinde takip çıkışı üzerinden 492 sayılı Harçlar Kanunu'na ekli (1) sayılı tarifenin B/I- 3. fıkrasına  ve takip safhalarına göre tahsil harcı alınır. Ancak bu tahsil harcının doğabilmesi için takibin o safhasının yerine getirilmesi gerekir (Ödeme veya icra emrinin tebliği, haciz işleminin yapılması veya satış işleminin kesinleşmesi gibi). 492 sayılı Harçlar Kanunu'na  göre tahsil harcı alacağının doğması için ödeme veya icra emrinin tebliği gereklidir.

Rehnin paraya çevrilmesi yolu ile yapılan takiplerde, alacağın teminatı olarak gösterilen şeyin haczi söz konusu olmayacağından, bu tür takiplerde rehnin paraya çevrilmesinden önceki aşamada, harca tabi miktar üzerinden 492 sayılı Harçlar Kanunu'na ekli (1) sayılı tarifenin B/I- 3. fıkrası (a) bendinde yazılı  “Ödeme veya icra emrinin tebliği üzerine hacizden evvel ödenen paralardan” alınması gerekli tahsil harcı oranında harç alınması gerekir.

Somut olayda, şikayetçi alacaklı tarafından borçlu hakkında İskenderun 1. İcra Müdürlüğü'nün 2012/717 E. sayılı takip dosyası ile başlatılan ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile ilamlı icra takibinde; borçluya icra emrinin 09.03.2012 tarihinde tebliğ edildiği, rehne konu taşınmazın henüz satışı istenmeden evvel, taşınmaz üzerinde haczi bulunan ve alacaklısı Yapı ve Kredi Bankası A.Ş. olan, Hatay 2. İcra Müdürlüğü'nün 2011/1718E. Sayılı dosyasının talimatı ile, İskenderun 1. İcra Müdürlüğü'nün 2011/173 Talimat sayılı dosyasında 16.07.2012 tarihinde yapılan ikinci açık artırmada  taşınmazın ipotek alacağına mahsuben şikayetçi ipotek alacaklısına ihale edildiği görülmektedir
.
Bu durumda, icra müdürlüğü'nce şikayetçi alacaklının alacaklı olduğu takip dosyasının tahsil harcı yükümlülüğünün doğduğu tarihte bulunduğu safha göz önünde bulundurularak, harca tabi miktar üzerinden 492 sayılı Harçlar Kanunu'na ekli (1) sayılı tarifenin B/I- 3. fıkrası (a) bendinde yazılı “Ödeme veya icra emrinin tebliği üzerine hacizden evvel ödenen paralardan” alınacak tahsil harcı oranında harç alınması gerekirken, rehnin paraya çevrilmesi suretiyle tahsil olunan paralardan alınması gerekli oran üzerinden hesaplama yapılması doğru değildir.

O halde; mahkemece, şikayetin kabulüne karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile istemin reddi yönünde hüküm tesisi isabetsizdir.

SONUÇ  : Şikayetçinin temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK'nun 366 ve HUMK’nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), peşin alınan harcın istek halinde iadesine, ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 12.05.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.

[rambetiko]

zorlama bir karar değil mi müdürüm? özellikle bu ipotek takiplerinde veya bu alacak ile ilgili açılan kambiyo ve ilamsız takiplerde yargıtay sayesinde çok kolay harç kaçırılabiliyor

[Özgür KOCA]

Yukarıdaki Yargıtay kararı etrafında yorum yapmak daha kolay tabi ancak kanuna dönersek;

1-) Ödeme veya icra emrinin tebliği üzerine hacizden evvel ödenen paralardan % 4,55
2-) Hacizden sonra ve satıştan önce ödenen paralardan % 9,10
3-) Haczedilen veya rehinli malların satılıp paraya çevrilmesi suretiyle tahsil olunan paralardan % 11,38

Oranında harç alınır denmiş. İlk iki maddeye bakarsanız paranın kaynağından bahsedilmemiş, yani birinci maddede ödeme emrinin tebliğinden sonra para ödenmesi hali, ikinci maddede ise hacizden sonra para ödenmesi hali düzenlenmiş, paranın nerden nasıl geldiği önemli değil. Ancak üçüncü maddede ise hacizli ya da rehinli malın satışı neticesinde tahsil edilen paradan 11,38 oranında harç alınır denmiş. Buradaki ince ayrıntı madde metninde satışdan sonra ödenen paralardan denmemiş böyle denseydi dosyadaki safahat haciz safahati olduğundan ve dosyada satış yapılmadığından 9,10 oranında harç alınırdı. Ancak  satış bedelinden tahsil edilen paradan 11,38 oranında harç alınır dendiği için satış hangi dosyadan yapılırsa yapılsın dosyaya intikal eden para satış bedeli ise artık harç oranı 11,38'dir.

Gayet doğaldırki satış aynı anda birden fazla dosyadan değil tek bir dosyadan yapılacak, satış bedeli de o dosyaya girecek ancak sıra cetveli haciz önceliğine göre ilgili dosyadan yapıldıktan sonra para paylaştırılacak belki de satış yapan dosyaya hiç satış bedeli gelmeyecek bu durumda yukarıdaki Yargıtay kararını emsal alırsak satış bedelinden hiç 11,38 oranında harç almamış olacağız ve devletin harç kaybına sebebiyet vereceğiz.

[vazgeçti]

Burada bir başka sorun da hiçbir alacaklı rehin veya ipotek dosyasından satış yapmak istemez. Zira bankalar takip yaparken teminata dayalı takibin yanında tahsilde tekerrür olmamak kaydıyla ilamsız takip de yapıyor. Satışları bu dosyalardan yapar. İlk sıra rehin veya ipotek dosyasına para aktarılır bu dosyanın safhası ödeme veya icra emrinin tebliği (satıştan önce) olacağından, her satış işlemi devlete %6,83 harç kaybı demektir.

[AKREPKRAL]

İpotek alacaklısı tarafından takip açılmış ise bu karara rağmen 11,38 harca devam. Takip açmayan ipotek / rehin alacaklısı için 125/3 tamam eyvallah. ancak biz icra dosyasından ödeme yapacak isek kusura bakmasınlar 11,38...