[Özgür KOCA]

1.Geriye dönük e-SMM kesilebilir mi? Mevzuata göre en geç kaç gün geriye e-SMM kesilmesi gerekir?
VUK 231. maddesinde; "Fatura, malın teslimi veya hizmetin yapıldığı tarihten itibaren azami yedi gün içinde düzenlenir. Bu süre içerisinde düzenlenmeyen faturalar hiç düzenlenmemiş sayılır." denilmektedir. Fakat makbuzda durum farklı olarak tahsilat esası geçerli olduğundan tahsilat yapıldığı andan makbuz düzenlenmek zorundadır.

2.e-Serbest Meslek Makbuzu olarak düzenlenmesi gereken makbuzların kağıt ortamında düzenlenmesi ya da hiç düzenlenmemesi durumunda uygulanacak cezalar nelerdir?
VUK Madde 353 Özel Usulsüzlükler ve Cezaları
a) Fatura ve benzeri evrak verilmemesi ve alınmaması ile diğer şekil ve usul hükümlerine uyulmaması ile ilgili düzenlemenin (7103 Sayılı Kanunun 12 nci maddesiyle değişen bent; Yürürlük: 27.03.2018) 2. Elektronik belge olarak düzenlenmesi gerekenler de dâhil olmak üzere, perakende satış fişi, ödeme kaydedici cihazla verilen fiş, giriş ve yolcu taşıma bileti, sevk irsaliyesi, taşıma irsaliyesi, yolcu listesi, günlük müşteri listesi ile Maliye Bakanlığınca düzenlenme zorunluluğu getirilen belgelerin; düzenlenmediğinin, kullanılmadığının, bulundurulmadığının, düzenlenen belgelerin aslı ile örneğinde farklı meblağlara yer verildiğinin, gerçeğe aykırı olarak düzenlendiğinin veya elektronik belge olarak düzenlenmesi gerekirken Maliye Bakanlığınca belirlenen zorunlu haller hariç olmak üzere kâğıt olarak düzenlendiğinin tespiti ya da bu belgelerin bu Kanunun 227 nci maddesine göre hiç düzenlenmemiş sayılması halinde, her bir belge için 240 (513 Sıra No. lu V.U.K Genel Tebliği ile 1.1.2020'dan itibaren 350 TL) Türk lirası özel usulsüzlük cezası kesilir. Ancak, her bir belge nevine ilişkin olarak kesilecek özel usulsüzlük cezasının toplamı her bir tespit için 12.000 (513 Sıra No. lu V.U.K Genel Tebliği ile 1.1.2020'dan itibaren 18.000 TL) Türk lirasını, bir takvim yılı içinde ise 120.000 (513 Sıra No. lu V.U.K Genel Tebliği ile 1.1.2020'dan itibaren 180.000 TL) Türk lirasını geçemez.

3.e-Serbest Meslek Makbuzunda Makbuz Seri Sıra No Ön Eki belirleyebilir miyim?
GİB Portal Yönteminde seri-sıra ön eki belirlenememektedir. Fakat özel entegratörler istenilmesi durumunda özel 3 hane seri tanımlamaları yapabilmektedirler.

4.Başvuru işlemlerimi yaptım fakat teknik veya herhangi bir sebepten kaynaklı olarak hemen elektronik ortamda makbuz düzenleyemeyeceğim ne kadar zaman daha makbuzlarımı kağıt düzenleyebilirim?
Uygulamaya dâhil olunan tarihin içinde bulunduğu ayın sonuna kadar, söz konusu Serbest Meslek Makbuzları kâğıt ortamda da düzenlenebilir. Ancak aynı işlem e-Belge veya kâğıt ortamdaki belgelerinden sadece birinin düzenlenmesi gerekmektedir. e-Belge uygulamalarına dahil olunan tarihin ait olduğu ayın sonundan itibaren, belgelerin e-Belge olarak düzenlenmesi zorunlu olup, kağıt ortamda belge düzenlenmesi halinde Kanunda yazılı cezalar tatbik edilir.

5.Piyasada Hekim Pos olarak adlandırılan Gelir Vergisi Mükellefi olan Doktor, Diş Hekimi ve Veteriner hekimlerin kullanması için tasarlanmış POS cihazlarının e SMM ile birlikte durumu ne olacak?
VUK 509 SN tebliğde yer alan "Serbest meslek faaliyeti icra eden hekimlerden (diş hekimleri ile veteriner hekimler dâhil), e-Serbest Meslek Makbuzu uygulamasına dâhil olanların, banka veya kredi kartı ile yapacakları tahsilatlara ilişkin düzenlenecek ÖKC Bilgi Fişi (e-SMM Bilgi Fişi)'nde yer alan banka işlem bilgilerine (işyeri no, terminal no, tahsilatta kullanılan banka veya kredi kartı numarasının son dört rakamı, kart sahibinin adı soyadı, tahsilat tutarı, onay kodu) e-Serbest Meslek Makbuzu üzerinde yer verilmesi ve ÖKC bilgi fişinin de müşteriye verilmesi koşuluyla, EFT-POS özellikli YN ÖKC'lerin de 5/1/2008 tarihli ve 26747 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No:379) ile 30/5/2008 tarihli ve 26891 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No:382)'nde belirtilen POS (fiziki ve/veya sanal) cihazı yerine kullanılması mümkün olup EFT-POS özellikli YN ÖKC'den düzenlenen bilgi fişi e-Serbest Meslek Makbuzunun kağıt çıktısı yerine geçer." ifadesi gereği Hekim Posların üretmiş oldukları silipler Kağıt Ortamında Serbest Meslek Makbuzu yerine geçtiği için VUK 353 gereğince elektronik belge olarak düzenlenmesi gerekirken Maliye Bakanlığınca belirlenen zorunlu haller hariç olmak üzere kâğıt olarak düzenlenmesi ya da Vergi Usul Kanunun 227 nci ve 231 inci maddelerine göre hiç düzenlenmemiş sayılması halinde; bu belgeleri düzenlemek ve almak zorunda olanların her birine, her bir belge için 240,00 (513 Sıra No.lu V.U.K Genel Tebliği ile 1.1.2020'dan itibaren 350 TL) Türk lirasından aşağı olmamak üzere bu belgelere yazılması gereken meblağın veya meblağ farkının %10'u nispetinde özel usulsüzlük cezası kesilir.

[Özgür KOCA]

213 sayılı Vergi Usul Kanununun "makbuz mecburiyeti" başlıklı 236. maddesinde, serbest meslek erbabının, mesleki faaliyetlerine ilişkin her türlü tahsilât için iki nüsha serbest meslek makbuzu tanzim etmek ve bir nüshasını müşteriye vermek, müşterinin de bu MAKBUZU İSTEMEK VE ALMAK mecburiyetinde olduğu; "makbuz muhteviyatı" başlıklı 237. maddesinde ise, serbest meslek makbuzlarına makbuzu verenin soyadı, adı ve ünvanı, adresi, vergi dairesi ve hesap numarası, müşterinin soyadı, adı veya ünvanı ve adresi, alınan paranın miktarı, paranın alındığı tarihin yazılacağı ve bu makbuzların serbest meslek erbabı tarafından imzalanacağı, serbest meslek makbuzlarının seri ve sıra numarası dâhilinde teselsül ettirileceği belirlenmiştir.

213 sayılı Vergi Usul Kanununun 353. maddesi "Elektronik belge olarak düzenlenmesi gerekenler de dâhil olmak üzere, VERİLMESİ VE ALINMASI İCABEDEN fatura, gider pusulası, müstahsil makbuzu ile SERBEST MESLEK MAKBUZLARININ VERİLMEMESİ, ALINMAMASI, düzenlenen bu belgelerde gerçek meblağdan farklı meblağlara yer verilmesi, bu belgelerin elektronik belge olarak düzenlenmesi gerekirken Maliye Bakanlığınca belirlenen zorunlu haller hariç olmak üzere kâğıt olarak düzenlenmesi ya da bu Kanunun 227 nci ve 231 inci maddelerine göre hiç düzenlenmemiş sayılması halinde; bu belgeleri düzenlemek ve almak zorunda olanların her birine, her bir belge için (2023 yılı) 2.200,00 TL'den aşağı olmamak üzere bu belgelere yazılması gereken meblağın veya meblağ farkının %10'u nispetinde özel usulsüzlük cezasının kesileceğini" düzenlemektedir.