[Avukat Deniz Çelik]

Nişanlılığın sona ermesinden , var olan ve geçerli bir nişanlanmanın sona ermesi anlaşılır . Şayet nişanlılığın varlığı ve geçerliliği için aranan şartlar gerçekleşmemişse  , nişanlılığın sona ermesi değil , hükümsüzlüğü anlaşılır . Hükümsüzlük halinde , Medeni Kanunun nişanlılığın sona ermesine ilişkin hükümler uygulanmaz . Ancak hükümsüzlüğün , kanunda ayrıca düzenlenmemiş olması sebebiyle , boşluk doldurulurken , nişanlanmanın sona ermesine ilişkin hükümler örneksemeyle uygulanır .

Geçerli bir nişanlanmanın sona ermesi şu şekillerde olabilir:

•Evlenme
•Tarafların Anlaşması
•Bozucu Şartın Gerçekleşmesi
•Evlenmenin İmkansızlaşması ( Ölüm Gibi )
•Kesin Bir Evlenme Engelinin Meydana Gelmesi
•Nişanı Bozma
1-Evlenme Nişanlıların evlenmesi , nişanlılığın normal sona ermesidir .Bundan sonra taraflar arasında başka bir aile hukuku ilişkisi olan evlilik başlar .
Nişanlılardan birinin başka bir kimse ile evlenmesi halinde de nişanlılık sona erer . Ancak bu halde nişan , başkasıyla evlenen nişanlı tarafından haksız olarak bozulmuş olur ve nişanın bozulması sonuçlarını doğurur .

2-Tarafların Anlaşması
Taraflar , karşılıklı ve birbirine uygun irade açıklaması ile aralarındaki hukuki ilişkiyi ( nişanlılığı ) sona erdirebilirler . Nişanlılığa son verme anlaşması nişanlanma sözleşmesi gibi şekle tabi olmayan bir sözleşmedir .
Taraflar anlaşarak nişanlılığa son vermişlerse , ortada nişanın bozulması bulunmadığından , taraflar maddi ve manevi tazminat isteyemeyecekleri gibi , nişanlıların ana ve babaları ya da bunlar gibi hareket edenler de tazminat isteyemezler . Ancak hediyelerin geri verilmesi istenebilir .

3-Bozucu Şartın Gerçekleşmesi
Bozucu şarta bağlı nişanlanmada , nişanlılık baştan itibaren kurulmuştur . Ancak , ileride şart gerçekleşince nişanlılık ilişkisi kendiliğinden sonra erer . Nişanlanma sözleşmesinin yapıldığı an ile şartın gerçekleştiği an arasında , nişanlılığın genel hükümleri yürür . Bu arada nişanı haklı sebeple bozan taraf  TMK m.120'den doğan hakları kullanır . Şartın gerçekleşmesinden sonra ise , nişan kendiliğinden sona erdiği için , nişanlıların birbirlerine verdikleri hediyeleri geri vermeleri dışından herhangi bir talep hakları olmadığı gibi ; ana ve babaları ya da bunlar gibi hareket eden kimselerin de tazminat isteme hakları yoktur . Ancak onlar da verdikleri hediyeleri geri isteyebilirler .

4-Evlenmenin İmkansızlaşması
Nişanlılardan biri ölünce nişanlılık sona erer . Nişanlılardan birinin gaipliğine karar verilmesi halinde de nişanlılığın sona erdiğini kabul etmek gerekir . Gaiplik kararı ile birlikte ya da ayrıca nişanlanmanın sona erdiğine ilişkin bir mahkeme kararına gerek yoktur .Gaiplik kararı TMK 35/II gereği , son haber alma ya da ölüm tehlikesi içinde kaybolma anından itibaren hüküm ifade edecek şekilde geçmişe etkili olduğu için , nişanlılık da bu anda sona ermiş olur .
Ölüm dışında evlenmenin sona erdiği diğer hallerde de nişanlılık sona erer . Nişanlılardan birinin cinsiyet değiştirmesi böyledir . Buna karşılık , nişanlılardan birinin , cinsi görevlerini yerine getiremeyecek şekilde yaralanması , sakatlanması , hastalanması , ameliyat geçirmesi evlenme engeli olmadığı için nişanlılığı sona erdirmez .. Ancak bunlar karşı tarafın nişanı bozması için haklı bir sebep oluşturabilir .

5-Kesin Bir Evlenme Engelinin Meydana Gelmesi
Nişanlıların evlenmesine imkan bırakmayacak kesin bir evlenme engelinin ortaya çıkması , örneğin nişanlılardan birinin iyileşemeyecek şekilde akıl hastası olması ya da nişanlılardan birinin diğerini evlat edinmesi halinde nişanlılık kendiliğinden sona erer .

6-Nişanı Bozma
Nişanlılardan biri , nişanlılık ilişkisine tek taraflı irade beyanı ile son verebilir .Nişanı bozma ,açık bir irade açıklaması ile olabileceği gibi örtülü bir irade açıklaması ile de olabilir .Nişanlının ,diğerinin ziyaretini kabul etmemesi , başkası ile nişanlanması veya evlenmesi , başka bir ülkeye , kente gitmesi , nişanlılığın örtülü olarak bozulması sayılabilir .
Nişanlılığın bu şekilde tek taraflı olarak sona erdilirilmesine nişanlanmadan dönme , yerleşmiş söylemiyle nişanın bozulması  denir .
Nişanlılardan birinin nişanı tek taraflı irade açıklaması ile bozabilmesi , ilke olarak haklı sebep olan durumlarda daha kolay anlaşılır . Zira haklı sebep , nişanlıya , bozma hakkı sağlar . Fakat nişanı bozmak isteyen nişanlı lehine haklı bir sebep bulunmasa dahi nişanlıya yinede nişanı bozma yetkisi tanınmıştır . Ancak bu yetkiyi haklı bir sebep olmadan kullanan nişanlı evlenme vaadini ihlal etmiş olur . Haklı bir sebebin bulunmadığı zamanlarda bile nişanlılara nişanı bozma yetkisinin tanınması evlenmeye zorlamanın uygun görülmemesinin bir sonucudur . Ancak haklı sebep olmaksızın nişanlılık ilişkisine son veren taraf , tazminatla yükümlü olur .Nişanlılardan birinin , haklı bir sebep olmaksızın ya da kendinden kaynaklanan bir sebeple nişanlılığa son vermesi , nişanın haksız bozulmasıdır . Bu durumda haksız olarak nişanı bozan taraf diğer tarafa tazminat öder .

Nişanın bozulmasına haklı sebep örnekleri olarak:
-Nişanlısının ailesinin ahlaken düşük olması
-Nişanlının sık sık sarhoş olması
-Nişanlının uygun bir süre içinde geçerli sebep olmadan evlenmemesi
-Nişanlıya karşı kötü muamelede bulunulması
-Bir başkası ile nişanlının aldatılması ; nişanı bozmak için haklı sebep oluşturur.