[Özgür KOCA]

T.C.
YARGITAY
11. HUKUK DAİRESİ

E. 2004/9216
K. 2005/6093
T. 13.6.2005

• TRAFİK KAZASI SEBEBİYLE TAZMİNAT TALEBİ ( Hüküm Fıkrası ve Gerekçede Hükmedilen Tazminat Miktarının Çelişkili Olması - İflas Eden Sigorta Şirketine Karşı Açılan Davanın Trafik Garanti Sigortası'na Talep Olmadan Teşmil Edilemeyeceği )

• TAZMİNAT TALEBİ ( Trafik Kazası Sebebiyle/Hüküm Fıkrası ve Gerekçede Hükmedilen Tazminat Miktarının Çelişkili Olması - İflas Eden Sigorta Şirketine Karşı Açılan Davanın Trafik Garanti Sigortası'na Talep Olmadan Teşmil Edilemeyeceği )

• HÜKÜM FIKRASI VE GEREKÇEDE YER ALAN TAZMİNAT MİKTARLARI ARASINDA ÇELİŞKİ BULUNMASI ( Trafik Kazası Sebebiyle Tazminat Davasında )

• SİGORTA ŞİRKETİNİN İFLAS ETMESİ ( Sigortacıya Trafik Kazası Sonucu Uğranılan Zarar Nedeniyle Açılan Tazminat Davasının Talep Olmadan Trafik Garanti Sigortası'na Teşmil Edilemeyeceği )

• KARAYOLU TRAFİK GARANTİ SİGORTA HESABI DAVAYA DAHİL EDİLEREK HÜKÜM KURULAMAMASI ( Trafik Kazası Nedeniyle Tazminat Davasında Davalı Sigorta Şirketinin İflası - Davaya İflas Masasına Karşı Devam Edilmesi Gereği )

1086/m.74,388

2004/m.194

2918/m.92

ÖZET : 1- Kararın gerekçe bölümünde davacının kazadan dolayı 2.891.559.787 TL maddi zararı olduğu belirtildiği halde, hüküm fıkrasında bu davacı lehine 3.542.559.787 TL maddi tazminata hükmedilerek, kararın gerekçesi ve hüküm fıkrası arasında çelişki yaratılmıştır. HUMK'un 388. maddesi hükmüne aykırı olarak, gerekçe ve hüküm fıkrası arasında çelişki doğuracak şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir. Öte yandan karşı davacıların talepleri hakkında olumlu ya da olumsuz bir hüküm kurulmamış olması da doğru görülmemiştir.

2- Davalı A. Sigorta Şirketi yargılama sırasında iflas etmiştir. İİK'nun 194. maddesi gereğince bu davalıdan talep edilen tazminatlar vücut üzerinde ika olunan zararlara ilişkin olduğundan anılan hüküm gereğince bu davalı yönünden davanın ikinci alacaklılar toplantısından on gün sonrasına kadar durdurulması gerekmez ise de, iflas masasına tebligat çıkarılarak davaya devam edilmesi gerekirken, mahkemece iflas eden bu sigorta şirketinin Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliği Karayolu Trafik Garanti Sigortası Hesabı'na devredildiği düşünülerek hakkında usulsüne uygun olarak açılmış bir dava bulunmayan davanın ihbar edildiği Garanti Sigorta Hesabı davaya dahil edilerek aleyhinde hüküm kurulması da yanlış olmuştur.

DAVA : Taraflar arasında görülen davada Mersin Asliye 3. Hukuk Mahkemesi'nce verilen 29.03.2004 tarih ve 1999/661-2004/106 sayılı kararın Yargıtay'ca incelenmesi taraflar vekillerince ayrı ayrı istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi Dilek Çakıroğlu tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:

KARAR : Davacılar A. Ç., M. Ö. ve B. Ö. vekili asıl davada, davalı F. Y.'nin maliki, S. Y.'nin sürücüsü ve Sparkassen Versıcherungen Turkısh Motor Insurance Bureau'nun sigortacısı oldukları aracın müvekkillerinden M.Ö.'nün kullandığı araca çarparak aracın hasarlanmasına ve aracın içinde bulunan babasının ağır yaralanmasına sebebiyet verdiğini ileri sürerek 1.799.593.000 TL maddi ve 5.000.000.000 TL manevi tazminatın yasal faiziyle birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesini istemiş, 22.12.2003 tarihli ıslah dilekçesiyle bilirkişi raporu doğrultusunda müvekkili B. O. için maddi tazminat talebini 2.891.559.787 TL daha artırmıştır.

Davalılar vekili, davanın reddini istemiş, karşı davacılar S. Y. ve F. Y. vekili, müvekkillerinin aracı üzerine haksız olarak konulan ihtiyati tedbir kararının kaldırılması için yatırdıkları 1.769.593.000 TL teminatın ve müvekkillerinin aracında meydana gelen 1.278.000.000 TL hasar bedelinin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılar A. Ç., M. Ö. ve B. Ö.'den tahsiline karar verilmesini istemiştir.

Birleşen davacılar ( S. T.'ye velayeten babası A. ve annesi G. T. ) vekili, davalılardan M. Ö. ve S. Y. idaresindeki araçların sebebiyet verdikleri kaza sonucu müvekkili bisiklet sürücüsü S. T.'nin ağır şekilde yaralanıp sakat kaldığını ileri sürerek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 1 milyar lira tedavi gideri ve 3 milyar lira işgöremezlik tazminatı olmak üzere toplam 4 milyar lira maddi ve 5 milyar lira manevi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılar S. Y., F. Y., M. O., A. Ç., A. S. ve Motorlu Taşıt Bürosu Müdürlüğü'nden tahsilini istemiş, 22.12.2003 tarihli ıslah dilekçesiyle maddi tazminat talebini 40.265.892.701 TL'ye yükseltmiştir.

Davalılar vekili davanın reddini istemişlerdir.

Mahkemece toplanan delillere ve benimsenen bilirkişi raporlarına göre, kazada davalı sürücüler S. Y.'nin 6/8, M. O.'nün 2/8 oranında kusurlu oldukları, kaza nedeniyle B. Ö.'nün % 51, S. T.'nin ise % 36 oranında işgücü kaybına uğradığı, olay nedeniyle B. O.'nün 2.891.559.787 TL, S. T.'nin 40.265.892.701 TL, M. Ö.'nün 15.000.000 TL, A. Ç.'nin 636.000.000 TL, F. Y.'nin 282.500.000 TL maddi zararları olduğu gerekçesiyle asıl davanın kısmen kabulüne, B. Ö. için 3.542.559.787 TL maddi ve 3.000.000.000 TL manevi, A. Ç. için 636.000.000 TL maddi, M. Ö. için 15.000.000 TL maddi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan tahsiline, davalı sigorta şirketinin manevi tazminat dışındaki bedelden poliçe limitiyle sınırlı sorumlu olmasına, birleşen davanın kabulüne, 40.265.892.701 TL maddi ve 5.000.000.000 TL manevi tazminatın davalılar S. Y., F. Y., M. Ö., A. Ç., T. Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliği Garanti Fonu, Sparkassen Versıcherungen Insurance Bureau Şti'ne izafeten Türkiye Motorlu Taşıt Bürosu Müdürlüğü'nden kaza tarihinden itibaren müştereken ve müteselsilen tahsiline, davalı şirketlerin manevi tazminat dışındaki bedelden sigorta poliçe limitiyle sınırlı sorumlu tutulmasına karar verilmiştir.

Kararı tüm taraf vekilleri ayrı ayrı temyiz etmiştir.

1 - Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, yerinde görülmeyen davacılar A. Ç. ve M. O. vekilinin tüm, davalılar ( karşı davacılar ) S. ve F. Y. vekili ile ( Sparkassen Versicherungen A.G.'ye izafeten ) Türkiye Motorlu Taşıt Bürosu vekilinin aşağıdaki bentler dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.

2- Kararın gerekçe bölümünde davacı B. Ö.'nün kazadan dolayı 2.891.559.787 TL maddi zararı olduğu belirtildiği halde hüküm fıkrasında bu davacı lehine 3.542.559.787 TL maddi tazminata hükmedilerek kararın gerekçesi ve hüküm fıkrası arasında çelişki yaratılmıştır. HUMK'nun 388. maddesi hükmüne aykırı olarak gerekçe ve hüküm fıkrası arasında çelişki doğuracak şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir.

3- Karşı davacılar S. Y. ve F. Y.'nin A. Ç., M. Ö. ve B. Ö. aleyhine açtıkları toplam 3.047.593.000 TL'lik karşı davaları hakkında olumlu ya da olumsuz hüküm kurulmaması da bozmayı gerektirmiştir.

4- Dava dilekçesinde ve ıslah dilekçesinde talep edilmediği halde mahkemece HUMK'nun 74. maddesi hükmüne aykırı olarak davacı M. O. lehine 15 milyon lira tedavi giderine hükmedilmesi de isabetsizdir.

5- S. T.'ye velayeten A. T. ve G. T. vekili tarafından açılan birleşen davada talep olmasına rağmen hüküm fıkrasının 10 nolu bendinde faiz istemi yönünden olumlu ya da olumsuz bir karar verilmemesi de doğru olmamıştır.

6- Karar başlığında davalı olarak "Sparkasse Versıcherung'a izafeten Türkiye Motorlu Taşıt Bürosu" yazılması gerekirken davalı adının yanlış yazılması da doğru olmamıştır.

7- Kararın gerekçe bölümünde kaza tarihinde yürürlükte olan sigorta limitlerinin yanlış ifade edilmesi de bozma nedeni sayılmıştır.

8- Davalı sigorta şirketlerinin yargılama giderleri ve vekalet ücretinden sigorta limitleriyle orantılı olarak sorumlu tutulması gerekirken tamamından diğer davalılarla birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulmaları da isabetsizdir.

9- Davalı A. Sigorta Şirketi yargılama sırasında iflas etmiştir. İİK'nun 194. maddesi gereğince bu davalıdan talep edilen tazminatlar vücut üzerinde ika olunan zararlara ilişkin olduğundan anılan hüküm gereğince bu davalı yönünden davanın ikinci alacaklılar toplantısından on gün sonrasına kadar durdurulması gerekmez ise de, iflas masasına tebligat çıkarılarak davaya devam edilmesi gerekirken, mahkemece iflas eden bu sigorta şirketinin Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliği Karayolu Trafik Garanti Sigortası Hesabı'na devredildiği düşünülerek hakkında usulsüne uygun olarak açılmış bir dava bulunmayan davanın ihbar edildiği Garanti Sigorta Hesabı davaya dahil edilerek aleyhinde hüküm kurulması da yanlış olmuştur.

10- Davalı sigorta şirketlerinin KTK'nun 92. maddesinin f bendi ve Trafik Poliçesi Genel şartlarının 3. maddesinin e bendi hükümlerine aykırı olarak manevi tazminat istemleri yönünden de sorumlu tutulmaları bozmayı gerektirmiştir.

SONUÇ : Yukarıda 1 nolu bentte açıklanan nedenlerle davacılar vekillerinin tüm, bir kısım davalılar vekillerinin sair temyiz İtirazlarının reddine, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 ve 10 nolu bentlerde açıklanan nedenlerle kararın temyiz eden birleşen davacılar, karşı davacılar, bir kısım davalılar ve ihbar olunan Trafik Garanti Sigortası Hesabı yararına BOZULMASINA, aşağıda yazılı bakiye 1.843.56 YTL. temyiz ilam harcının temyiz eden davacılar A. Ç. ve M. O.'ten alınmasına, ödediği temyiz peşin harcın isteği halinde temyiz eden davalılara iadesine, 13.06.2005 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.