İİK'nın 82/11. maddesine göre, bir kimsenin (borçlunun) vücut ve sıhhati üzerine zarar verilmesi halinde, o kimseye veya "ölümü halinde" ailesine maddi tazminat olarak verilen veya verilmesi gereken paraların haczedilememesi söz konusudur. Bu tazminat, zarar gören kişinin çalışma gücünü tamamen veya kısmen kaybetmesi halinde, kendisine veya ailesine verilen tazminattır (Prof. Dr. Baki Kuru İcra İflas Hukuku El Kitabı sf: 445 paragraf 2). Bu hükmün kapsamına yasadan doğan maddi tazminat istemleri ile (TBK mad 49, 53, 54) sözleşmeden doğan tazminat istemleri (örneğin hayat sigortaları nedeni ile borçluya ve ailesine ödenen sigorta tazminatları) girer(Yargıtay 12. Hukuk Dairesinin 22/10/2018 tarih, 2018/4648 esas ve 2018/10248 karar sayılı ilamı).
Somut olayda davacı/borçluların başlattığı takipteki dayanak ilam içeriğinden takip konusu
alacağın TBK'nın 53. maddesinden kaynaklanan destektan yoksun kalma tazminatına ilişkin olduğu açık olup İİK'nın 82/11 maddesi uyarınca haczi kabil olmadığından mahkemece haczedilmezlik şikayetinin kabulüne karar verilmesinde isabetsizlik bulunmamaktadır.
(İstanbul BAM 23. HD. T:10/07/2024, E:2022/2382, K:2024/1367)İcra ve İflas Kanunu'nun 82. maddesinde haczedilemeyecek mallar ve haklar düzenlenmiştir. Maddî hukuka göre başkasına devri yasak olan mal, alacak ve haklar haczedilemez. Ayrıca özel kanunlarında haczedilemeyeceği yazılı olan mal, alacak ve haklar da haczedilemez.
İcra ve İflas Kanunu'nun haczi caiz olmayan mallar ve haklar başlıklı 82. maddesinin 1. fıkrasının 11. bendine göre "
Vücut veya sıhhat üzerine ika edilen zararlar için tazminat olarak mutazarrırın kendisine veya ailesine toptan veya irat şeklinde verilen veya verilmesi lazım gelen paralar," haczedilemez. Bu maddede
maddi veya manevi tazminat yönünden bir ayrım bulunmayıp, vücut ve sıhhate verilen zararlar için ödenen maddî ve manevi tazminat alacaklarının haczi caiz değildir. Haciz yasağı varken, bu yasağı dolanacak şekilde takas talep edilemez.
Somut olayda; . İcra Müdürlüğünün 2013/550 E. sayılı dosyasında alacaklı Önder K. tarafından borçlu T. San. ve Tic. A.Ş. aleyhine . İş Mahkemesinin 19.10.2012 tarihli ve 2012/217 E., 2012/482 K. sayılı ilamına dayalı ilamlı takip başlatılmıştır. Takibe dayanak
ilamda davacı (alacaklı) tarafından davalı işverene ait işyerinde çalışırken geçirmiş olduğu iş kazası sebebiyle maddi ve manevi tazminat talep edildiği, iş mahkemesince "...Açılan davanın kısmen kabulüne, 1-Davacının maddi tazminat talebinin ispatlanamadığından reddine, 2-Davacının manevi tazminat talebinin KISMEN KABULÜ İLE, toplam 40.000,00 TL'nin olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine,.." karar verildiği, icra emrinde 40.000TL manevi tazminat, 23.940TL işlemiş faizi, 4.650TL vekâlet ücreti, 117,41TL işlemiş faizi, 2.020,86TL yargılama gideri ve 51,03TL işlemiş faizinin tahsilinin talep edildiği, . İcra Müdürlüğünün 2011/2379 E. sayılı dosyasından 28.01.2013 tarihinde gönderilen
haciz müzekkeresi ile dosya alacağı üzerine dosya borcu miktarı (50.982,60TL) için haciz konulmasına karar verildiğinin bildirildiği ve . İcra Müdürlüğünün 2013/550 E. sayılı dosyasında 07.02.2013 tarihinde haciz şerhi işlendiği görülmektedir.
Borçlu vekilinin, 29.01.2013 tarihinde borçlu T. San. ve Tic. A.Ş.'nin . İcra Müdürlüğünün 2011/2379 E. sayılı dosyasında Önder K. aleyhine takip başlattıklarını, . İcra Müdürlüğünün 2011/2379 E. sayılı dosyasındaki alacaklarının tüm ferileri ile birlikte bu dosyadaki borçtan mahsup edilmesini, takip konusu ilamdan doğan 2.400TL karşı vekâlet ücretinin de dosya borcundan mahsup edilmesini talep ettiği, borçlu vekilinin takas talepli dilekçesi alacaklı vekiline tebliği üzerine alacaklı vekilinin . İcra Müdürlüğünün 31.01.2013 tarihli kararı ve yazısı ile tüm dosya alacağı üzerine konulan haczin alacak kalemlerinden yargılama gideri ve faizi toplamı 2.071,89TL'lik kısmının muhafaza edilerek geri kalan alacaklar üzerine konulan haczin kaldırılmasını, takas-mahsup talebini kabul etmediklerinden takas-mahsup talebinin reddine karar verilmesini talep etiği, icra müdürünün 07.02.2013 tarihli işleminde alacaklı vekilince takas mahsup talebinin kabul edilmediğinin masraf ikmalinde borçlu şirket vekiline bildirilmesine, . İcra Müdürlüğünün 2011/2379 E. sayılı dosyasına bildirilmesine, haczin fekki talebinin reddine, . İcra Müdürlüğüne yazı yazılarak vekâlet ücreti hariç haczin işlendiğinin bildirilmesine karar verildiği, borçlu vekilinin 12.02.2013 tarihinde yeniden takas talebinde bulunduğu, icra müdürünün 04.03.2012 tarihli işleminde beyanın alacaklı vekiline tebliğine karar verildiği ve alacaklı tarafından şikâyet yolu ile icra mahkemesine başvurulduğu anlaşılmaktadır.
İcra mahkemesince manevi tazminat alacağının İİK'nın 82. maddesinin 1. fıkrasının 11. bendi uyarınca haczinin mümkün olmadığı, aslı haczedilemeyen paranın faiz ve gelirlerinin de haczedilemeyeceği, Avukatlık Kanunu'nun 164/son maddesine göre karşı tarafa yüklenecek vekâlet ücretinin avukata ait olduğu, bu ücretin iş sahibinin borcu nedeniyle takas ve mahsup edilemeyeceği ve haczinin de mümkün olmadığı, bu durumda
iş kazası nedeniyle hükmedilen manevi tazminat alacağı ve faizi ile vekâlet ücretinin haczinin, takas ve mahsubunun mümkün olmadığı gerekçesi ile takas mahsup isteminin kısmen kabulü ile ilamda hükmedilen 2.020,86TL yargılama gideri ile 51,03TL işlemiş faizinin kabulüne karar verilmiştir.
İcra ve İflas Kanunu'nun 82. maddesinin 1. fıkrasının 11. bendi uyarınca vücut ve sıhhate verilen zararlar için ödenen manevi tazminat alacağının haczi mümkün olmadığından, haczi caiz olmayan alacak takas da edilemez.
(Yargıtay HGK T:10.02.2022, E:2018/8-135, K:2022/104)