8. Hukuk Dairesi 2017/12599 E. , 2018/17766 K.
'İçtihat Metni'
MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Katkı Payı Ve Katılma Alacağı
Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonucunda Mahkemece verilen davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine dair kararın taraf vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine Dairemizin ....01.2017 gün ve 2015/7526 Esas, 2017/357 Karar sayılı ilamı ile bozulmasına karar verilmişti. Davacı vekili ve davalı vekili tarafından süresinde kararın düzeltilmesi istenilmiş olmakla, dosya incelendi gereği düşünüldü:
KARAR
Davacı ... vekili, evlilik birliği içerisinde davalı kadın adına iki adet dükkan, bir adet mesken edinildiğini, davalının banka hesabında para bulunduğunu, bu malvarlığının tarafların birlikte kazandıkları ortak birikimlerle oluşturulduğunu izah ederek edinilen mallar yönünden fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 50.000,00 TL alacağın davalıdan tahsilini talep etmiştir.
Davalı ... vekili, davalı adına kayıtlı taşınmazların edinilmesinde davacının katkısının bulunmadığını, davalının bankadaki parasının bir kısmının babasına ait olduğunu, kalan kısmın ise davalının işlettiği dükkana mal alınması için kullanıldığını ileri sürerek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile dava konusu edilen 303 nolu dükkan yönünden ....000,00 TL katkı payı alacağı, banka hesabındaki para yönünden ....000,00 TL katılma alacağı olmak üzere toplam 30.000,00 TL nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, dava konusu edilen 267 nolu dükkan, ... nolu meskene ilişkin fazlaya dair talebin reddine karar verilmiştir. Hüküm, her iki taraf vekili tarafından temyiz edilmiş olup, Dairenin ....01.2017 tarih 2015/7526 Esas ve 2017/357 Karar sayılı ilamıyla; davaya konu edilen 267 nolu dükkan yönünden davacının aracını satarak katkıda bulunduğunun kabulüyle hesaplama yapılarak katkı payı alacağına hükmedilmesi gerektiğinden davacı vekilinin temyiz itirazının kabulü ile hükmün bozulmasına, davalı vekilinin tüm ve davacı vekilinin sair temyiz itirazlarının ise reddine karar verilmiştir. Her iki taraf vekilince karar düzeltme isteğinde bulunulmuştur.
....Dosya kapsamına, dava evrakı ile yargılama tutanakları içeriğine, ... ilamında açıklanan gerektirici nedenlere ve HUMK'un 440. maddesinde yazılı hallerden hiçbirisine uymayan davalı vekilinin tüm ve davacı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan karar düzeltme istekleri yerinde görülmemiştir.
....Davacı vekilinin 303 nolu dükkan yönünden kabul edilen katkı oranına yönelik karar düzeltme isteklerine gelince;
Mal ayrılığı rejiminin geçerli olduğu dönemde satın alınan tasfiyeye konu mala çalışma karşılığı elde edilen gelirlerle (maaş, gündelik, kar payı vs gibi) katkıda bulunulduğunun ileri sürüldüğü durumlarda; çalışarak, düzenli ve sürekli gelire sahip eşin, aksi kanıtlanmadıkça, yapabileceği tasarruf oranında katkıda bulunduğunun kabulü gerekir. Yargıtayın ve Dairemizin devamlılık gösteren uygulamaları da bu yöndedir.
Bu açıklamalar doğrultusunda; öncelikle evlenme tarihinden, malın edinildiği tarihe kadar, eşlerin çalışma sürelerine ve gelirlerine ilişkin belgeler bulundukları yerlerden eksiksiz olarak getirtilmelidir. Çalışmanın sabit olmasına rağmen, bir kısım döneme ilişkin belgelere ulaşılamaması durumunda, ilgili meslek kuruluşlarından ve/veya bilirkişilerden o döneme ilişkin yaklaşık gelir durumu sorulup öğrenilerek, malın edinildiği tarihe kadar ki eşlerin tüm gelirleri ayrı ayrı belirlenmelidir. Sonra, her bir eşin alışkanlıkları, ekonomik ve sosyal statüleri gözetilerek, kişisel harcamaları ile ayrıca kocanın 743 sayılı TKM'nin 152. maddesi gereğince evi geçindirme yükümlülüğü nedeniyle yapabileceği harcama, eşlerin kendi gelirlerinden düşülerek, gerçekleştirebilecekleri tasarruf miktarları ayrı ayrı tespit edilmeli, daha sonra her eşin tasarruf miktarının, birlikte yaptıkları toplam tasarruf miktarı içerisindeki oranı belirlenmelidir. Her bir eşin bulunan bu tasarruf oranı, çalışmaları karşılığı elde ettikleri gelirleriyle malın alımına yaptıkları katkı oranı olarak kabul edilerek, tasfiyeye konu malın dava tarihi itibariyle belirlenecek sürüm (rayiç) değeri ile çarpılmak suretiyle katkı payı alacak miktarları hesaplanır.
Somut uyuşmazlığa gelince; dosya kapsamı incelendiğinde tarafların 07.....1986 tarihinde evlendikleri, tasfiyeye konu edilen 303 nolu dükkanın ise eşler arasında mal ayrılığı rejiminin geçerli olduğu 27.....1998 tarihinde satış yoluyla davalı kadın adına tescil edildiği anlaşılmaktadır. Davacı erkeğin evlilik birliği içinde polis memuru olarak, davalı kadının ise 1991 yılından itibaren gelinlik dükkanı işletmek suretiyle düzenli ve sürekli gelir elde ettikleri sabittir. Davacının evlilik tarihinden taşınmazın edinildiği tarihe kadar bir kısım gelir evraklarının getirtilebildiği, bir kısmına ulaşılamadığı; davalı kadının ise söz konusu döneme ilişkin vergi kayıtları imha edildiğinden temin edilemediği anlaşılmaktadır. Mahkemece, hükme esas alınan hesap raporu incelendiğinde davacı erkeğin katkı oranının eski Borçlar Kanunu'nun 43. maddesi gereğince hakkaniyet gözetilerek %... kabul edilip katkı payı alacağı hesaplanmış ise de belirlenen katkı oranı dosya kapsamındaki verilerle örtüşmediği gibi yöntemince araştırma ve incelemede yapılmaksızın doğrudan hakkaniyete göre katkı oranı belirlenip katkı payı alacağı hesap edilmesi hatalı olmuştur.
Mahkemece yapılacak iş tarafların ulaşılmayan gelir evrakları yönünden ilgili meslek kuruluşlarından ve/veya bilirkişilerden o döneme ilişkin yaklaşık gelir durumu sorulup öğrenilerek, evlilik tarihinden malın edinildiği tarihe kadar ki eşlerin tüm gelirlerinin ayrı ayrı belirlenmesi tarafların ayrı yaşadıkları kabullerinde olan 1988 ve 1992 yılları arasındaki gelirler hesaplamada dikkate alınmaksızın, kanuni düzenleme ve ... ilkeleri göz önünde bulundurularak yöntemine uygun şekilde davacının katkı oranının tespit edilmesi olmalıdır. Mahkemece, yazılı şekilde dosya kapsamına ve hakkaniyete uygun düşmeyen %... katkı oranı üzerinden alacağa hükmedilmesi doğru olmamıştır. Ne var ki bu yanlışlık temyiz incelemesi sırasında gözden kaçırılmış olup, mevcut bozma kararına bu ilavenin yapılması gerekmiştir.
SONUÇ: Davacı vekilinin 303 nolu dükkanda katkı oranına yönelik karar düzeltme isteklerinin kabulü ile Dairenin ....01.2017 tarih 2015/7526 Esas ve 2017/357 Karar sayılı ilamının ... nolu bendindeki sair temyiz itirazlarının reddine ilişkin bölümünün 303 nolu dükkana yönelik olarak kaldırılmasına, hükmün bu yönden de yukarıda (...) nolu bentte açıklanan nedenle 6100 sayılı HMK'nin Geçici .... maddesi yollamasıyla 1086 sayılı HUMK'un 428. maddesi uyarınca
BOZULMASINA, davalı vekilinin tüm ve davacı vekilinin sair karar düzeltme isteklerinin (...) nolu bentte yazılı nedenlerle reddine, takdiren 300,00 TL para cezasının karar düzeltme isteyenden davalıdan alınmasına, 65,40 TL peşin harcın red harcına mahsubu ile kalan ...,40 TL'nin karar düzeltme isteyen davalıdan alınmasına, peşin harcın istek halinde karar düzeltme isteyen davacıya iadesine, ........2018 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.