Facebook'da Paylaş 
Twitter'da Paylaş
KAMULAŞTIRMASIZ EL ATMADAN KAYNAKLANAN TAZMİNATLARA İLİŞKİN İLAMIN İCRA TAKİBİ
Kamulaştırmasız El Atmadan Kaynaklanan Tazminata Dayalı İlamlı Takipte Borçlu Belediyenin Banka Hesaplarına Konan Hacizlerin Kamulaştırma Kanununun Geçici 6. Maddesi Uyarınca Kaldırılması Talebi - Kamulaştırmasız El Atma Eyleminin 1983 Yılından Sonra Olduğunun Anlaşıldığı/Uygulanması Gerekli 2942 S.K.'un Geçici Madde 6/13 Fıkrası AYM Tarafından İptal Edilmiş Olduğundan Şikayetin Reddine Karar Verilmesi Gerektiği
T.C.
YARGITAY
12. HUKUK DAİRESİ
E. 2018/6086
K. 2019/4845
T. 20.3.2019
* ŞİKAYET ( Kamulaştırmasız El Atmadan Kaynaklanan Tazminata Dayalı İlamlı Takipte Borçlu Belediyenin Banka Hesaplarına Konan Hacizlerin Kamulaştırma Kanununun Geçici 6. Maddesi Uyarınca Kaldırılması Talebi - Kamulaştırmasız El Atma Eyleminin 1983 Yılından Sonra Olduğunun Anlaşıldığı/Uygulanması Gerekli 2942 S.K.'un Geçici Madde 6/13 Fıkrası AYM Tarafından İptal Edilmiş Olduğundan Şikayetin Reddine Karar Verilmesi Gerektiği )
* HUKUKİ EL ATMA ( Davacı Taşınmazının Spor Tesisi Olarak Ayrılmasına Rağmen Kamulaştırma Yapılmayarak Mülkiyet Hakkının Süresi Belirsiz Şekilde Kısıtlandığı ve Taşınmaza Hukuken El Atıldığının Kabulüyle İdare Aleyhine Tazminata Hükmedildiği - İdarenin Eyleminin 1983 Yılı Öncesi Olduğuna Dair İddia ve Bilgi Bulunmadığı/Uygulanması Gereken Kamulaştırma Kanunu Geçici 6. Madde Hükmünün İptal Edildiği ve Uygulanırlığı Kalmadığı Gözetilerek Şikayetin Reddi Gerektiği )
* KAMULAŞTIRMASIZ EL ATMADAN KAYNAKLANAN TAZMİNATLARA İLİŞKİN İLAMIN İCRA TAKİBİ ( El Atma Tarihi 09.10.1956 ile 04.11.1983 Tarihleri Arasında ise İlamın Tarihi 2942 S.K.'na Eklenen Geçici 6. Maddenin Yürürlüğe Girdiği 30.06.2010 Tarihinden Önce Olması Durumunda İdarenin Mal Hak ve Alacaklarının Haczedilebileceği Ancak İlam Tarihi 30.06.2010 Tarihinden Sonra ise Haczedilemeyeceği - 04.11.1983'den Sonraki El Koymalarda Haciz Yasağı Bulunmadığı )
* İDARENİN MAL HAK VE ALACAKLARININ HACZEDİLMESİ ( Takibe Konu Kamulaştırmasız El Atmadan Kaynaklanan Tazminata Dair İlamın Tarihi Kamulaştırma Kanunu'na Eklenen Geçici 6. Maddesinin Yürürlüğe Girdiği 30.06.2010 Tarihinden Sonra ise Haciz İşlemi Yapılamayacağının Belirtildiği - İdarenin Eyleminin 1983 Yılından Sonra Olduğu Ancak Uygulanması Gerekli Geçici 6. Maddenin 13. Fıkrasının Anayasaya Aykırı Görülerek İptal Edilip Uygulanırlığı Kalmadığının Gözetilmesi Gerektiği )
2004/m.336
2942/m.Geç.6
13.11.2014 T. 2013/95 E. 2014/176 K. S. AYM Kararı
ÖZET : Dava, kamulaştırmasız el atmadan kaynaklanan tazminata dayalı ilamlı takipte, borçlu İlçe Belediyesinin hacizlerin kaldırılmasına dair şikayet başvurusuna ilişkindir.
Anayasa Mahkemesinin iptal kararı gözetildiğinde, 1983 yılından sonraki el atmaya ilişkin kamulaştırmasız el atmadan kaynaklanan tazminatlara ilişkin ilamların infazında borçlunun gayrimenkul, menkul, hak ve alacakları ilgili haciz yasağı mevcut değildir.
Davacının taşınmazına idarece hukuken el atıldığından davacı lehine tazminata hükmedildiği, taşınmazın 2003 yılından beri kullanılmadığından bahisle alacaklının uzlaşma isteminde bulunduğu, istemin reddi nedeni ile aleyhe dava açıldığı anlaşılmakla; kamulaştırmasız el atma eyleminin 1983 yılından sonra olduğunun kabulü gerekli olup olayda uygulanması gerekli 2942 S.K.'un geçici 6. maddesinin 13. fıkrası Anayasa'ya aykırı görülerek iptal edilmiş olmakla uygulanırlığı kalmamış olduğundan; şikayetin reddine karar verilmesi gerekirken, kabulü yönünde hüküm tesisi bozmayı gerektirmiştir.
DAVA : Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki alacaklı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hâkimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü:
KARAR : Alacaklı tarafından başlatılan, kamulaştırmasız el atmadan kaynaklanan tazminata dayalı ilamlı takipte, borçlu İlçe Belediye Başkanlığı vekilinin icra mahkemesine başvurusunda; müvekkili idarenin bir kısım banka hesaplarına haciz konulduğunu, 2942 Sayılı Kamulaştırma Kanununun Geçici 6. maddesi son fıkrası uyarınca, ödenecek olan bedelin tahsili sebebiyle idarenin mal, hak ve alacaklarının haczedilemeyeceğini ileri sürerek hacizlerin kaldırılmasını talep ettiği, mahkemece şikayetin kabulüyle hacizlerin kaldırılmasına karar verildiği görülmüştür.
30.06.2010 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 5999 Sayılı Kanun'un 1. maddesiyle 2942 Sayılı Kamulaştırma Kanunu'na eklenen Geçici 6. maddesinin 1. fıkrasında; kamulaştırma işlemleri tamamlanmamış veya kamulaştırması hiç yapılmamış olmasına rağmen 09.10.1956 tarihi ile 04.11.1983 tarihi arasında fiilen kamu hizmetine ayrılan veya kamu yararına ilişkin bir ihtiyaca tahsis edilerek üzerinde tesis yapılan taşınmazlara veya kaynaklara kısmen veya tamamen veyahut irtifak hakkı tesis etmek suretiyle malikin rızası olmaksızın fiili olarak el konulması sebebiyle açtıkları davalar sonunda tazminat almaya hak kazanmış olanlar hakkında bu madde hükümlerinin uygulanacağı, son fıkrasında ise bu madde uyarınca ödenecek olan tazminatın tahsili sebebiyle idarelerin mal, hak ve alacaklarının haczedilemeyeceği düzenlenmiştir.
Yine 6111 Sayılı Kanun'un Geçici 2. maddesiyle 2942 Sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun Geçici 6. maddesi hükmünün 04.11.1983 tarihinden sonraki kamulaştırmasız el koyma işlemlerine de uygulanacağı düzenlenmiş ise de; 6111 Sayılı Kanun'un Geçici 2. maddesi 01.11.2012 tarihinde Anayasa Mahkemesi'nce iptal edilmiştir.11.06.2013 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren bazı kanunlar ile 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkındaki 6487 Sayılı Kanun'un 21 maddesiyle 2942 Sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun Geçici 6. maddesi başlığıyla birlikte değiştirilmiştir. Anılan 6. maddenin yeni halinin 11 fıkrasında bu madde uyarınca ödenecek olan bedelin tahsili sebebiyle idarelerin mal, hak ve alacaklarının haczedilemeyeceği, yine 13. fıkrasında da; "04.11.1983 tarihinden bu fıkranın yürürlüğe girdiği tarihe kadar kamulaştırma işlemleri tamamlanmamış veya kamulaştırma hiç yapılmamış olmasına rağmen fiilen kamu hizmetine ayrılan veya kamu yararına ilişkin bir ihtiyaca tahsis edilerek üzerine tesis yapılan taşınmazların idare tarafından kamulaştırılması halinde kamulaştırma bedeli ve mahkemelerce malikleri lehine hükmedilen tazminatlar için de bu maddenin on birinci fıkrası, bu fıkra kapsamında kalan taşınmazlar hakkında açılan her türlü davalarda ise yedinci fıkra hükümleri uygulanır." düzenlemeleri mevcuttur. Ancak 6487 Sayılı Kanun ile değişen 2942 Sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun Geçici 6. maddesinin 13. fıkrası, Anayasa Mahkemesi'nin 13.11.2014 tarihli ve 2013/ 95 Esas- 2014/176 Sayılı Kararı ile iptal edilmiş olmakla uygulanırlığı kalmamıştır. Böylece 1983 yılından sonraki el atmaya ilişkin kamulaştırmasız el atmadan kaynaklanan tazminatlara ilişkin ilamların infazında borçlunun gayrimenkul, menkul, hak ve alacakları ilgili haciz yasağı mevcut değildir.
Tüm bu yasal düzenlemeler ve Anayasa Mahkemesi'nin iptal kararı değerlendirildiğinde; kamulaştırmasız el atmadan kaynaklanan tazminatlara ilişkin ilamların, icra takibine konu edilmesi halinde, el atma tarihi 09.10.1956 tarihi ile 04.11.1983 tarihi arasında ise; takibe konu ilamın tarihi 5999 Sayılı Kanun'un 1.maddesiyle 2942 Sayılı Kamulaştırma Kanunu'na eklenen Geçici 6. maddesinin yürürlüğe girdiği 30.06.2010 tarihinden önce olması durumunda İdarenin mal, hak ve alacaklarının haczedilebileceği, ilam tarihi 30.06.2010 tarihinden sonra ise İdarenin mal, hak ve alacaklarının haczedilemeyeceğinin kabulü gerekir. 04.11.1983'den sonraki el koymalarda ise; herhangi bir haciz yasağı yoktur.
Somut olayda; 1. İdare Mahkemesi'nin 2014/1589 Esas, 2016/74 Karar ile 26.01.2016 tarihli ilamı ile idare tarafından davacının taşınmazının spor tesisi olarak ayrılmasına rağmen kullanım amacı doğrultusunda kamulaştırma görevinin yerine getirilmeyerek mülkiyet hakkı süresinin belirsiz şekilde kısıtlandığı ve taşınmaza hukuken el atıldığı yönündeki iddianın kabulüyle idare aleyhine tazminata hükmedildiği, ilamın içeriğinden; idarenin hukuki olarak el atma eyleminin 1983 öncesi olduğuna dair iddia ve bilgi bulunmadığı, aksine anılan taşınmazın 2003 yılından beri kullanılmadığından bahisle alacaklının uzlaşma isteminde bulunduğu, istemin reddi nedeni ile aleyhe dava açıldığı anlaşılmıştır. Bu nedenle kamulaştırmasız el atma eyleminin 1983 yılından sonra olduğunun kabulü gerekli olup olayda uygulanması gerekli 2942 Sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun geçici 6. maddesinin 13. fıkrası Anayasa'ya aykırı görülerek 13.11.2014 tarihinde Anayasa Mahkemesi'nce iptal edilmiş olmakla uygulanırlığı kalmamıştır.
O halde, mahkemece, şikayetin reddine karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsizdir.
SONUÇ : Alacaklının temyiz itirazlarının kabulüyle mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK'nin 366. ve HUMK'nin 428. maddeleri uyarınca BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 20.03.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.
Benzer Konular (5)
