[Özgür KOCA]

YARGITAY
2. Hukuk Dairesi

Esas:2005/11113
Karar:2005/14025
Tarih:12.10.2005

TÜRK VATANDAŞLIĞINDAN ÇIKMA İZNİ
VERASET İLAMI

ÖZET: 403 sayılı Yasanın 29. maddesinin amacı; yaşadık­ları ülkelerde sosyal ve siyasal haklardan yararlanmak için Türk Vatandaşlığından çıkma izni alan kişilerin, ülkemiz sınırları içerisinde, kanunda belirtilen haklardan aynen Türk Vatandaşları gibi yararlanmalarını sağlamaktır. Bu nedenle verilen vatandaşlıktan çıkma özel izin niteliğinde olup, bu kişiler Türkiye'de miras hakkından yararlanabilir ve kanuni mirasçıları veraset ilamı ile belirlenir.

4722 s. Yasa m. 17
2675 s. Yasa m. 22
403 s. Yasa m. 29

Davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen hüküm temyiz edilmekle evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü.

Dava, mirasçılık belgesi verilmesine ilişkindir.

Mirasçılık ve mirasın geçişi, miras bırakanın ölüm tarihinde yürürlükte olan hükümlere göre belirlenir. (4722 s.K. md.17)
2675 sayılı Kanunun 22. maddesi uyarınca "miras ölenin milli hukukuna tabidir. Türkiye'de bulunan taşınmaz mallar hakkında Türk Hukuku uygulanır."

Miras bırakan Kanber 20.4.2003 tarihinde ölmüştür. Muris, eşi Nuran, kızları Dila ve Ecem Sue Alman vatandaşıdır. Murise ve eşine vatandaşlıktan çıkma izni verilmiş, çıkma belgesini aldıkları 21.6.1999 tarihinde Türk Vatandaşlığını kaybetmişlerdir. Küçük Dila'nın ise 403 sayılı Vatandaşlık Kanununun 32. maddesi uyarınca babasına bağlı olarak vatandaşlıktan çıkmasına izin verilmiştir. Küçük Cem-Sue ise ana ve babanın vatandaşlıktan çıktığı ta­rihten sonra 17.9.2000 günü doğmuştur.

Konumuzla ilgili yasa ve yönetmelik hükümleri şoyledir:

403 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu madde 29 (değişik-7.6.1995-4412/2 md.) Bu kanun gereğince Türk Vatandaşlığını kaybeden kişiler, kayıp tarihinden başlayarak yabancı muamelesine tabi tutulur. Ancak, doğumla Türk Vatandaşlığını kazanmış olup da sonradan İçişleri Bakanlığından çıkma izni almak suretiyle yabancı bir devlet vatandaşlığını kazanan kişiler ve bunların kanuni mirasçıları, Türkiye Cumhuriyetinin milli güvenliği ve kamu düzenine ilişkin hükümler saklı kalmak kaydıyla ülkede ikamet, seyahat, çalışma, miras, taşınır ve taşınmaz mal iktisabı ile ferağ gibi konularda Türk Vatandaşlarına tanınan haklardan aynen yararlanmaya devam ederler. 33 ve 35. mad­deler hükümleri saklıdır.

Madde 29: (değişik: 29.6.2004-5203/1 md.) Bu kanun gereğince Türk Vatandaşlığı kaybeden kişiler, kayıp tarihinden başlayarak yabancı muamlesine tabi tutulur. Ancak doğumla Türk Vatandaşı olup da, İçişleri Bakanlıgından vatandaşlıktan çıkma izni alanlar ve bunların vatandaşlıktan çıkma belgesinde kayıtlı resit olmayan cocukları; Türkiye Cumhuriyeti'nin millı guvenliğine ve kamu düzenine ilişkin hükümler saklı kalmak kaydıyla, askerlik hizmetini yapma yükümlülüğü ve seçme seçilme, kamu görevlerine girme ve muafen araç veya ev eşyası ithal etme hakları dışında, sosyal güvenliğe ilişkin kazanılmış hakları saklı kalmak ve bu hakların kullanımında ilgili ka­nunlardaki hükümlere tabi olmak şartıyla Türk Vatandaşlarına tanınan haklardan aynen yararlanmaya devam ederler. Kanunun 33 ve 35. madde hükümleri saklıdır.

403 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik Madde 31: Vatandaşlıktan çıkma, bir Türk Vatandaşına İçişleri Bakanlığı kararı ile başka bir devlet uyruğuna geçmek için verilen ozel izin mahiyetindedir...

Madde 42/2. fıkra: Ancak, doğumla Türk Vatandaşlığını kazanmış olup da sonradan İçişleri Bakanlığından çıkma izni almak suretiyle yabancı bir devlet vatandaşlığını kazanan kişiler ve bunların kanuni mirasçıları, Türkiye Cumhuriyeti'nin Milli Güvenligi ve kamu düzenine iliskin hükümler saklı kal­mak kaydıyla, Turkiye'de ıkamet, seyahat, calışma, yatırım, ticari faaliyet, miras, taşınır-taşınmaz mal satın alma, ferağı, kiralama gibi konularda, Türk Vatandaşlarına tanınan haklardan aynen yararlanmaya devam ederler.

Madde 42/4. fıkra: Bu şekilde hakları saklı tutulan kişinin ölümü halinde, kanuni mirasçıları veraset ilamı ile belirlenir.

403 sayılı Yasanın 29. maddesinin amacı; yaşadıkları ülkelerde sosyal ve siyasal haklardan yararlanmak için Türk Vatandaşlığından çıkma izni alan ki­şilerin, ülkemiz sınırları içerisinde, kanunda belirtilen haklardan aynen Türk Vatandaşları gibi yararlanmalarını sağlamaktadır. Yukarıda değinilen yasa ve yönetmelik hükümleri nazara alınmaksızın "murisin ve tüm mirasçılarının Al­man Vatandaşı oldukları gerekçesiyle" davanın reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırıdır.

Sonuç: Temyiz olunan hükmün gösterilen sebeple (BOZULMASINA), temyiz peşin harcının yatırana geri verilmesine, iş bu kararın tebliğinden iti­baren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 12.10.2005 gününde oybirliğiyle karar verildi.