[Deniz034]

8. Hukuk Dairesi         2015/22554 E.  ,  2016/4195 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ   :İcra Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ   : Şikayet

Yukarıda tarih ve numarası yazılı Mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki davacı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden Daire'ye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü:



K A R A R

Alacaklı vekili, ... 12. İş Mahkemesi'nin ... sayılı ilamına istinaden borçlu aleyhine ilamlı icra takibi başlatıldığını, bahse konu kararın temyiz edilerek kıdem tazminatına ilişkin bölüm yönünden bozulduğunu, bozmaya konu teşkil etmeyen ve kesinleşen diğer alacak kalemleri yönünden takibin devamı için İcra Müdürlüğüne yaptıkları talebin reddedildiğini, usul ve yasaya aykırı İcra Müdürlüğü'nün ... tarihli ret kararının kaldırılmasına ve kesinleşen miktarlar yönünden takibin devamına karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, takip dayanağı ilamın tüm neticeleri ile birlikte bozulduğu gerekçesi ile şikayetin reddine karar verilmiş, hüküm alacaklı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nda "usuli kazanılmış hak" kavramına ilişkin açık bir hüküm bulunmamaktadır. Bu kurum, davaların uzamasını önlemek, hukuki alanda istikrar sağlamak ve kararlara karşı genel güvenin sarsılmasını önlemek amacıyla Yargıtay uygulamaları ile geliştirilmiş, öğretide kabul görmüş ve usul hukukunun vazgeçilmez, ana ilkelerinden biri haline gelmiştir. Anlam itibariyle, bir davada, mahkemenin yada tarafların yapmış olduğu bir usul işlemi ile taraflardan biri lehine doğmuş ve kendisine uyulması zorunlu olan hakkı ifade etmektedir.
Bir mahkemenin Yargıtay Dairesi'nce verilen bozma kararına uyması sonunda, kendisi için o kararda gösterilen şekilde inceleme ve araştırma yaparak, yine o kararda belirtilen hukuki esaslar gereğince hüküm verme yükümlülüğü doğar. "Usuli kazanılmış hak" olarak tanımlayacağımız bu olgu mahkemeye, hükmüne uyduğu Yargıtay bozma kararında belirtilen çerçevede işlem yapma ve hüküm kurma zorunluluğu getirmektedir (09.05.1960 gün ve 21/9 sayılı YİBK). Mahkeme'nin, Yargıtay'ın bozma kararına uyması ile bozma kararı lehine olan taraf yararına bir usuli kazanılmış hak doğabileceği gibi, bazı konuların bozma kararı kapsamı dışında kalması yolu ile de usuli kazanılmış hak gerçekleşebilir. Yargıtay tarafından bozulan bir hükmün bozma kararının kapsamı dışında kalmış olan kısımları kesinleşir. Bozma kararına uymuş olan mahkeme kesinleşen bu kısımlar hakkında yeniden inceleme yaparak karar veremez. Bir başka anlatımla, kesinleşmiş bu kısımlar, lehine olan taraf yararına usuli kazanılmış hak oluşturur (04.02.1959 gün ve 13/5 sayılı YİBK).
Yine, Hukuk Genel Kurulu'nun 23.10.2002 tarih ve 2002/11-663 Esas, 2002/847 Karar sayılı ilamında da vurgulandığı üzere bozma kapsamı dışında kalan hüküm bölümü onanmış sayılır.
Somut olayda, takip dayanağı İş Mahkemesi ilamında kıdem tazminatına yönelik davanın reddine karar verilmiş, diğer alacaklar karara bağlanmıştır. Yargıtay 9. Hukuk Dairesi'nce, kıdem tazminatı talebinin reddine yönelik hüküm bölümü bozulmuştur. Bu durumda kıdem tazminatı ile ilgili talep bulunmayan hükmün onanmış kabul edilecek kısımları için yapılmış takibin devamına bir engel bulunmamaktadır. Alacaklının bu husustaki talebini reddeden memur işleminde isabet yoktur. Mahkemece, şikayetin kabulü ile İcra Müdürlüğü işleminin kaldırılmasına karar verilmesi gerekirken, yazılı gerekçe ile şikayetin reddine karar verilmesi doğru değildir.
SONUÇ: Alacaklı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile Mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle 6100 sayılı HMK'nun Geçici 3. maddesinin yollamasıyla 1086 sayılı HUMK'nun 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA, taraflarca İİK'nun 366/3. maddeleri gereğince Yargıtay Daire ilamının tebliğinden itibaren ilama karşı 10 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine, 27,70 TL peşin harcın istek halinde temyiz eden davacıya iadesine, 09.03.2016 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.