[Özgür KOCA]

Yargıtay'ın kararı sonrası kullandıkları "krediler" için kesilen dosya masraflarını geri almak isteyenler, hakem heyetlerine başvuru için bankalarından belge istediğinde 'yeni masraf' sürpriziyle karşılaşıyor

Kadife Şahin

Başta kullanılan krediler için ödenen dosya masrafları olmak üzere birçok farklı masraf için tüketicilerden hakem heyetlerine olan başvurusu sayısında önemli artış yaşanıyor. Tüketici hakem heyetlerine giden banka müşterilerinin bu süreçte bankaların masraf parası istemesi nedeniyle belge sunma sıkıntısıyla karşılaştığı belirtiliyor.

Banka müşterileri tüketici hakem heyetlerine bankası hakkında şikayette bulunurken dekont, kredi sözleşmesi gibi resmi belgeler sunmak zorunda. Şayet müşteri bu belgelere sahip değil ise bankaya belli bir ücret ödemek zorunda kalıyor.

En fazla dosya masrafı ve yıllık hesap işletim ücreti gibi konularda bankalardan şikayetçi olan banka müşterilerinden bu tür resmi belgeler için istenen ücret ise 15 lira ile 80 lira arasında değişiyor. Müşteri başvuru dilekçesine bu kanıtı ekledikten sonra şikayet inceleniyor.

Banka müşterileri, kanun kapsamında banka veya tüketici finans kuruluşu ile imzalamış olduğu kredi sözleşmesini erken kapatmasına rağmen gerekli olan faiz indiriminin yapılmaması veya yanlış yapılması ve sözleşme hükümlerinin ölçüsüz derecede aleyhine olması, sözleşmede yer almadığı halde çeşitli isimler adı altında masraf alınması halinde de şikayette bulunabiliyor.

Ödeme dekontunu saklayın

Sektördeki banka uygulamalarına bakıldığında kamu ve özel bankaların tümünün belge ve evrak isteyen müşterilerinden para istediği görülüyor. Bir kamu bankası konut kredisinden aldığı dosya masrafına itiraz eden müşterisinin talep ettiği yazılı belge için 80 TL ödemesini istiyor. Özel bir banka ise müşterisinin yaptığı ödeme dekontu için 15 lira talep ediyor.

Bir başka özel banka ise çekmiş olduğu krediden kesilen masrafı öğrenmek için dekont talep eden müşterisinden 10 TL isteyerek müşterinin şikayet etmesine neden oldu.

TBB'nin de hakemi var

Bankaların aldığı ücretlere itiraz eden vatandaşlar, hakem heyetlerine sundukları bu tür belgeleri ilgili birimlerin isme hitap eden beyanı ile almak zorunda oldukları için internetten alınan belge ile şikayette bulunamıyorlar.

Bankalar Birliği (TBB) müşteri şikayetlerini azaltmak için kendi bünyesinde Müşteri Şikayetleri Hakem Heyeti oluşturdu. 2007'den beri hizmet veren TBB heyeti kaymakamlık heyetleri kadar rağbet görmüyor.

Kaymakamlık tüketici hakem heyetleri, vatandaşların şikayetlerini yüzde 90 banka aleyhinde sonuçlandırırken, Birlik hakem heyeti yapılan şikayetlerin yüzde 40'ı müşteri lehine sonuçlanıyor.

DOSYA MASRAFI NASIL GERİ ALINIR?

* Son 10 yılda bankalardan kullanılan konut, Otomobil ve ihtiyaç kredilerinde dosya masrafa adı altında kesilen paraları tüketiciler hakem heyetleri yoluyla alabiliyor.

* 2.000 TL'nin altında alacaklar için ilçe hakem heyetleri, 2.000-3.000 TL arasında il hakem heyetleri, 3.000 TL'nin üzerindeki masraflar için Tüketici Mahkemesi'nde dava açılmalı.

* Hakem heyetlerine başvuru dilekçesi ve bankalardan alınan ilgili belgenin verilmesi gerekiyor.

* Krediler için ödenen dosya masrafa yasal faiziyle birlikte tüketiciye banka tarafından ödeniyor.

Antep İstanbul'u kredide solladı...

Türkiye'de en çok banka şubesi Çankaya'da, kişi başına en çok ATM ise önemli turizm merkezleri Muğla ve Antalya ilinde bulunuyor. Türkiye Bankalar Birliği'nin (TBB) hazırladığı son rapor bankacılık sisteminin 2013 yılı haritası ortaya çıktı. Buna göre bankaların 10 bin 942 şubesi var. En çok şubeli ilçelerde ise Çankaya 477, Kadıköy 318, Şişli 280 rakamıyla öne çıkıyor.

İl bazında şube başına en yüksek kredi miktarında Gaziantep 129.9 milyon lira ile 128 milyon 183 bin liralık kredi miktarına sahip İstanbul'u geçerek ilk sıraya yerleşti. 2009'dan bu yana Gaziantep'in kredi kullanım oranı yüzde 288 artış göstererek, yüzde 149 olan Türkiye ortalamasını neredeyse iki katına çıktı.

ATM rakamlarına bakıldığında da en çok makinenin 10.166 ile İstanbul'da en az ATM'nin ise 24 adetle Bayburt'ta olduğu görülüyor.