[Admin]

T.C.
YARGITAY
HUKUK GENEL KURULU
ESAS NO:2013/357
KARAR NO:2014/59
KARAR TARİHİ. 05.02.2014


ÖZET:Direnme yoluyla Hukuk Genel Kurulu önüne gelen uyuşmazlık; davacının 10.02.2002 tanzim 10.02.2003 vade tarihli senetten dolayı davalıya borçlu olup olmadığı; buradan varılacak sonuca göre de, eldeki davada davalının geçersiz sözleşme gereğince davacıya ödediği bedel hakkında hüküm kurulup kurulamayacağı noktalarında toplanmaktadır. Somut olayda, 35 ... ... plakalı aracın davalıya haricen satıldığı, davalıya haricen satışı yapılan aracın devrine karşılık 8.000.000.000 TL bedelli senedin teminat senedi olarak verildiği hususları tarafların, mahkemenin ve Özel Daire'nin kabulündedir. Araç harici satış suretiyle davalıya satıldığından, satış sözleşmesi geçersizdir. Geçersiz sözleşmede de herkes aldığını iade ile yükümlüdür. Bu nedenle geçersiz satış sözleşmesinin teminatı olarak verilen senedin de davacıya iadesi gerekmektedir. Davalı bu senede dayanarak davacı hakkında kambiyo senetlerine mahsus takip yoluyla icra takibi yapamazsa da taraflar arasındaki temel ilişkiye dayanarak ödediği satış bedelini isteyebilir.



DAVA : Taraflar arasındaki "menfi tespit" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Samandağ Asliye Hukuk Mahkemesince davanın kabulüne dair verilen 22.05.2008 gün ve 2006/525 E., 2008/318 K. sayılı kararın incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 13. Hukuk Dairesinin 23.03.2010 gün ve 2009/10920 E., 2010/3673 K. sayılı ilamı ile;

( ... Davacı, kendisine ait aracı 2001 yılında dava dışı üçüncü şahsa sattığını, aracın devrinin teminatı olması içinde üzerinde sadece miktar kısmında 8.000.000.000 TL yazan, diğer kısımları boş olan senedi imzalayıp verdiğini, aracın daha sonra dava dışı şahıs tarafından davalıya satılıp verdiği teminat senedininde davalıya geçtiğini, davalıya satışa muvafakat verdiğini ve aracın devrini vermeye hazır olduğunu bildirmesine rağmen aracın devrini almayan davalının senedi doldurularak icraya koyduğunu, sözleşmenin geçersiz olması nedeniyle teminat senedininde iadesinin gerektiğini, 8000,00 TL'nı ödemeye hazır olduğunu ileri sürerek senetten dolayı borçlu olmadığının tesbitini istemiştir.

Davalı, davaya konu aracı davacıdan 18.000.000.000 TL'na satın aldığını, davacının devri vermediğini, aldığı parayıda geri ödemeyince senedi icraya koyduğunu savunarak davanın reddini dilemiştir.

Mahkemece, trafikte kayıtlı aracın haricen satışının geçersiz olması nedeniyle, verilen senedinde tahsilinin istenemeyeceği gerekçesiyle davanın kabulü ile davacının senetten dolayı borçlu olmadığının tesbitine karar verilmiş; hüküm, davalı tarafından temyiz edilmiştir.

1-) Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddi gerekir.

2-) Davalıya haricen satışı yapılan aracın devrine karşılık 8.000.000.000 TL ( 8.000,00 TL ) bedelli senedin teminat olarak verildiği tarafların ve mahkemenin kabulündedir. Senedin davacının aldığı satış bedeline karşılık verilen senet niteliğinde olduğuda sabittir. Araç davalının yaptığı icra takibi sonunda cebri satış suretiylede davalıya alacağına mahsuben satılmıştır. Mahkemeninde kabulünde olduğu üzere araç harici satış suretiyle davalıya satıldığı için ve bu itibarla satış sözleşmesi geçersiz olduğundan davacının aldığı satış bedelini iade mükellefiyeti bulunmaktadır. Esasen davacıda dava dilekçesinde aldığı satış bedeli olan 8.000,00 TL'nı iadeye hazır olduğunu bildirmiştir. Dava konusu senet davacının aldığı satış bedelinin teminatı olarak davacı tarafından verildiği için, davacı 8000,00 TL ve koşulları var ise bunun işlemiş faizinden sorumludur. Bu itibarla, davacının 8.000,00 TL ile koşulları var ise belirlenecek işlemiş faizinden sorumlu olduğu kabul edilerek bu miktar dışında borçlu olmadığının tesbitine karar verilmesi gerekir. Mahkemece değinilen bu yön gözardı edilerek, davacının aldığı satış bedeli ve koşulları oluştuğu takdirde işlemiş faizinden de sorumluluğunu ortadan kaldırıcı sonuç doğuran şekilde karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırıdır... ),

Gerekçesiyle ( 2 ) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile kararın bozulması, dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda, mahkemece önceki kararda direnilmiştir.

Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü.

KARAR : Dava, davacının 10.02.2002 tanzim 10.02.2003 vade tarihli senetten dolayı borçlu olmadığının tespiti istemine ilişkindir.

Davacı, kendisine ait aracı 2001 yılında dava dışı üçüncü şahsa sattığını, aracın devrinin teminatı olarak miktar kısmında 8.000.000.000 TL yazan, diğer kısımları boş olan senedi imzalayıp verdiğini, aracın daha sonra dava dışı şahıs tarafından davalıya satılıp verdiği teminat senedinin de davalıya geçtiğini, aracın davalıya satışına muvafakat verdiğini ve aracın devrini vermeye hazır olduğunu bildirmesine rağmen aracın devrini almayan davalının senedin boş bırakılan kısımlarını doldurularak hakkında icra takibi başlattığını, resmi şekilde yapılmadığından sözleşmenin geçersiz olduğunu, senedin iadesinin gerektiğini ileri sürerek bu senetten dolayı borçlu olmadığının tesbitine karar verilmesini talep ve etmiştir.

Davalı, davaya konu aracı davacıdan 18.000.000.000 TL'na satın aldığını, davacının aracın devrini vermediği gibi aldığı parayı da geri ödemediğini, senedi takibe koyduğunu, takibin kesinleştiğini ve alacağına mahsuben aracı cebri icra ile kendisinin aldığını belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.

Mahkemece, trafikte kayıtlı aracın haricen satışının geçersiz olması nedeniyle, verilen senedinde tahsilinin istenemeyeceği gerekçesiyle davanın kabulü ile davacının senetten dolayı borçlu olmadığının tesbitine karar verilmiş; hükmün, davalı tarafından temyizi üzerine; Özel Dairece, metni yukarıda aynen yazılı gerekçeler ile karar bozulmuştur.

Mahkemece, önceki gerekçeler genişletilmek suretiyle direnme kararı verilmiştir.

Direnme kararını, davalı vekili temyize getirmektedir.

Direnme yoluyla Hukuk Genel Kurulu önüne gelen uyuşmazlık; davacının 10.02.2002 tanzim 10.02.2003 vade tarihli senetten dolayı davalıya borçlu olup olmadığı; buradan varılacak sonuca göre de, eldeki davada davalının geçersiz sözleşme gereğince davacıya ödediği bedel hakkında hüküm kurulup kurulamayacağı noktalarında toplanmaktadır.

Somut olayda, 35 ... ... plakalı aracın davalıya haricen satıldığı, davalıya haricen satışı yapılan aracın devrine karşılık 8.000.000.000 TL bedelli senedin teminat senedi olarak verildiği hususları tarafların, mahkemenin ve Özel Daire'nin kabulündedir. Araç harici satış suretiyle davalıya satıldığından, satış sözleşmesi geçersizdir. Geçersiz sözleşmede de herkes aldığını iade ile yükümlüdür. Bu nedenle geçersiz satış sözleşmesinin teminatı olarak verilen senedin de davacıya iadesi gerekmektedir. Davalı bu senede dayanarak davacı hakkında kambiyo senetlerine mahsus takip yoluyla icra takibi yapamazsa da taraflar arasındaki temel ilişkiye dayanarak ödediği satış bedelini isteyebilir.

Tarafların karşılıklı iddia ve savunmaları, dosyadaki tutanak ve kanıtlar, mahkeme kararında açıklanan gerektirici nedenler gözetildiğinde, yerel mahkemenin yazılı şekilde karar vermesinde bir isabetsizlik görülmediğinden, usul ve yasaya uygun direnme kararının onanması gerekmiştir.

Açıklanan nedenlerle direnme kararının onanması gerekir.

SONUÇ : Açıklanan gerekçeyle; davalı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile temyiz olunan direnme kararının onanmasına, aşağıda dökümü yazılı ( 427,68 TL ) harcın temyiz edenden alınmasına, 6217 sayılı Kanunun 30.maddesi ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununa eklenen " Geçici madde 3" atfıyla uygulanmakta olan 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun 440.maddesi uyarınca 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 05.02.2014 gününde oyçokluğu ile karar verildi