[İçtihat]

12. Hukuk Dairesi         2020/8436 E.  2020/11342 K.

'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (1. İcra Hukuk) Mahkemesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının temyizen tetkiki davacı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için tetkik hakimi ... tarafından dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :

İcra İflas Kanunu’na 5311 sayılı Kanun’la eklenen geçici 7. maddeye göre; Bölge Adliye Mahkemeleri’nin 26.9.2004 tarihli ve 5235 sayılı Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemeleri’nin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun’un geçici 2. maddesi uyarınca göreve başlama tarihinden önce verilen kararlar hakkında, kesinleşinceye kadar İcra İflas Kanunu'nun bu kanunla yapılan değişiklikten önceki temyiz ve karar düzeltmeye ilişkin hükümleri uygulanır.
6100 sayılı HMK’nun geçici 3/2. maddesinde “Bölge adliye mahkemelerinin göreve başlama tarihinden önce aleyhine temyiz yoluna başvurulmuş olan kararlar hakkında, kesinleşinceye kadar 1086 sayılı Kanun’un 26/9/2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanun’la yapılan değişiklikten önceki 427 ilâ 454 üncü madde hükümlerinin uygulanmasına devam olunur.” düzenlemesine yer verilmiş iken 6723 sayılı Danıştay Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un 34. maddesi ile bu hüküm “Bölge adliye mahkemelerinin göreve başlama tarihinden önce verilen kararlar hakkında, kesinleşinceye kadar 1086 sayılı Kanun’un 26/9/2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanun’la yapılan değişiklikten önceki 427 ilâ 454 üncü madde hükümlerinin uygulanmasına devam olunur (Ek cümle: 1/7/2016-6723/34 md.). Bu kararlara ilişkin dosyalar bölge adliye mahkemelerine gönderilemez.” şeklinde değiştirilmiştir.
Bu değişiklikten önce kanun yoluna başvuruda, kanun yoluna başvuru tarihi nazara alınır iken, değişiklikle bu yol terk edilmiş ve karar tarihi esas alınmıştır. Diğer bir deyişle bir karara karşı gidilebilecek kanun yolunu belirlemek için bu kararın verildiği tarihe bakılacaktır.
6723 sayılı Kanun'un 34. maddesiyle değiştirilen 6100 sayılı HMK’nun geçici 3/2. maddesinde ifade edilen “Bölge adliye mahkemelerinin göreve başlama tarihinden önce verilen kararlar” deyiminden hangi kararların anlaşılması gerektiği konusuna gelince, Kanun metninde belirtilen “verilen kararlar” ibaresinden mahkemenin 'esasa' ilişkin olarak verdiği son kararın anlaşılması gerektiği kanaatine varılmıştır. Başka bir ifadeyle işin esasını çözen ve kanun yolunda incelenecek olan karar tarihi dikkate alınarak bir kararın istinaf yoluna ve temyiz yoluna tabi olduğu belirlenecektir.
Bu durumda, esasa ilişkin karardan önce verilen ve temyiz edilmeksizin kesinleşen görevsizlik kararları Kanun’da belirtilen “kararlar” dan sayılamayacaktır. (HGK'nun 14/01/2020 tarih ve 2019/229 E.- 2020/5 K. sayılı kararı


Somut olayda, davacının icra mahkemesine başvurusunda; satışı yapılan malların finansal kiralama şirketine ait olup menkul malların, borçlu ile yapılan finansal kiralama sözleşmesindeki mallar olduğunu belirterek bahsi geçen menkul malların iadesini, bunun mümkün olmaması halinde ise rayiç bedellerinin taraflarına ödenmesini ve yine ihale bedelinin ödenmesinin durdurulmasını talep ettiği, ilk olarak davanın Çerkezköy 2.Asliye Hukuk Mahkemesinde (Ticaret Mahkemesi sıfatıyla) görüldüğü, mahkemece davanın ihalenin feshi davası olduğu gerekçesi ile görevsizlik kararı verildiği, kararın temyizi üzerine Yargıtay 19. Hukuk Dairesi’nce onandığı, sonrasında dosyanın görevli icra hukuk mahkemesine gönderilerek kaydının yapıldığı, yargılama neticesinde...1.Asliye Hukuk (1.İcra Hukuk) Mahkemesi’nce, şikayetin reddine karar verildiği görülmektedir.
Buna göre; dava konusu yönünden esasa dair verilen ilk karar...1.Asliye Hukuk (1.İcra Hukuk) Mahkemesi’nin 28.09.2020 tarih, 2019/10 E.- 2020/69 K. sayılı kararı olup, kanun yolunun belirlenmesinde esas alınması gereken tarihin, adı geçen mahkemenin esasa ilişkin karar tarihi olan 28.09.2020 olduğunun kabulü gerekir.
Hal böyle olunca, inceleme konusu karar tarihi Bölge Adliye Mahkemeleri’nin göreve başladığı 20.7.2016 tarihinden sonra olup, 5311 sayılı Kanun’la değişik İİK'nun 363. maddesi gereğince kanun yolu olarak öncelikle istinaf yoluna tabi bulunmaktadır.

O halde; kararın öncelikle Bölge Adliye Mahkemeleri tarafından istinaf incelemesinin yapılması zorunlu olduğundan, HMK'nun 343/4. maddesi uyarınca gereği yapılmak üzere dosyanın mahalli mahkemesine geri çevrilmesine karar vermek gerekmiştir.

Sonuç : Yukarıda açıklanan nedenlerle gereği yapılmak üzere dosyanın ilk derece mahkemesine GERİ ÇEVRİLMESİNE, 24.12.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.