[Özgür KOCA]

İİK'nın 78/2. maddesi gereğince, alacaklının haciz isteme hakkı, ödeme emrinin tebliğ tarihinden itibaren bir yıl geçmekle düşer. Bu durumda takip dosyası işlemden kaldırılır (md. 78/4). Bir yıllık süre (md.78/2) içinde haciz talebinde bulunan alacaklı, haciz talebini geri alabilir. Bu halde yeniden bir yıllık haciz isteme süresi işlemeye başlamaz. Alacaklı ancak, ödeme emrinin tebliğinden itibaren işlemeye başlamış olan bir yıllık sürenin, varsa kalan kısmında, yeniden haciz talebinde bulunabilir (md. 78/5). Anılan sürelerin geçirilmesi halinde alacaklının "haciz isteme hakkı" düşer. Alacaklı, yeniden haciz isteyebilmek için yenileme talebinde bulunmalı ve bu talep borçluya tebliğ edilmelidir.

İİK'nın 78. maddesi gereğince, alacaklı ödeme emrinin tebliğinden itibaren 1 yıllık süre içerisinde haciz talebinde bulunduğuna göre, bu haczin düşmesinden sonra takibe devam edebilmek için takibin yenilenmesine ve yenileme harcı ödenmesine gerek bulunmamaktadır. Bu nedenle alacaklının haciz talebi içermeyen 04.10.2013 tarihli  yenileme talebi icra takip işlemi niteliğinde olmadığından, zamanaşımını kesmez. (Yargıtay 12 Hukuk Dairesi' nin 2015/18921 Esas - 2015/29088 Karar sayılı ve  2022/9703 Esas - 2023/2558 Karar sayılı kararı )

Haciz talebi içermeyen, UYAP sisteminden araç, SGK ve tapu kaydı sorgulanması talebi, takibi ilerletici nitelikte takip işlemi olmadığından zaman aşımı süresini kesmez. (Yargıtay 12 Hukuk Dairesi  2016/32908 Esas - 2017/214 Karar  sayılı kararı)

Somut olayda, alacaklı vekili, ödeme emri tebliğinden itibaren bir yıllık süre içinde haciz talep ettiğinden, alacaklının, takibin yenilenmesi ile birlikte doğrudan haciz talep etme hakkı doğmuştur. Borçluya yenileme emri tebliği zorunlu değildir. Alacaklı vekili 29.01.2016 tarihli dilekçesi ile dosyanın  yenilenmesini, borçlu adına kayıtlı araç ve taşınmazlar ile SGK kaydının sorgulanmasını, adına kayıtlı araç ve taşınmaz bulunması halinde haczini, çalıştığı iş yeri tespit edildiği takdirde maaş haciz müzekkeresi yazılmasını talep etmiştir. Borçlu adına kayıtlı, araç ve taşınmazların haczi UYAP sistemi üzerinden icra müdürlüğünce yerine getirildiğinden, ayrıca, yapılan sorgulamada borçlu adına kayıtlı mal varlığı tespit edilemediğinden, alacaklı vekilince masraf yatırılmamış olsa bile haciz talebi zaman aşımı süresini keser. Mahkemece, şikayetin reddine karar verilmiş olması doğrudur (Antalya BAM 12. HD. T:16/10/2024 E:2024/98, K:2024/2325).