[Özgür KOCA]

T.C. YARGITAY HUKUK GENEL KURULU

E. 2008/3-212 K. 2008/234 T 5.3.2008

• ALACAK TALEBİ ( Motorun Ruhsata Uygun Olup Olmadığına Dair Ayıp Ancak Uzman Bir Kişinin İncelemesi Sonucunda Anlaşılabileceği )

• BİLİRKİŞİ RAPORU ( Davacı Uzman Makine Mühendisleri Odasından Aldığı Rapor Üzerine Hemen Ayıp İhbarında Bulunarak Akdin Feshi İle Verdiklerini İstediğine Göre Davanın Kabulü Gerektiği - Motorsiklete İlişkin Alacak Talebi )

• MOTORUN RUHSATA UYGUN OLUP OLMADIĞI ( Dair Ayıp Ancak Uzman Bir Kişinin İncelemesi Sonucunda Anlaşılabileceği )

• AYIP İHBARI ( Davacı Uzman Makine Mühendisleri Odasından Aldığı Rapor Üzerine Hemen Ayıp İhbarında Bulunarak Akdin Feshi İle Verdiklerini İstediğine Göre Davanın Kabulü Gerektiği - Motorsiklete İlişkin Alacak Talebi )

1086/m.275

ÖZET : Dava alacak talebidir. Somut olayda, satım 'konusu mal' motorsiklettir. Bu tür maldaki motorun ruhsata uygun olup olmadığına dair ayıp ancak uzman bir kişinin incelemesi sonucunda anlaşılabilecek fen ve ihtisasa ilişkin bir konudur. Davacı da uzman makine mühendisleri odasından aldığı rapor üzerine hemen ayıp ihbarında bulunarak akdin feshi ile verdiklerini istediğine göre davanın kabulü gerekir.

DAVA : Taraflar arasındaki "Alacak" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Bandırma Sulh Hukuk Mahkemesince davanın reddine dair verilen 25.04.2006 gün ve 2005/1677 E.,2006/400 K. sayılı kararın incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 3.Hukuk Dairesinin 14.12.2006 gün ve 16335-17600 sayılı ilamı ile;

( ... Davacı, davalı bankanın alacağı nedeniyle icra müdürlüğünce satışa çıkartılan diğer davalıya ait motorsikleti ihale ile satın aldığını, ancak adına tescil için müracaatında motor ve şase numarasının ruhsattan farklı olması nedeniyle tescil işlemini yaptıramadığından masraflar dahil ödediği bedelin tahsilini talep ve dava etmiştir.

Davalılar, ilana göre malın alıcıya teslim edildiğini bu nedenle davanın reddini savunmuştur.

Mahkemece, satışta davacı hata ve hileye düşürülmediği gibi, motorsikleti ruhsatsız ve çalışmaz durumda satın aldığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Alıcı, teslim aldığı malı olanak bulur bulmaz incelemek ve satıcının garantisi tekeffülü altında olan bir ayıp gördüğü zaman, bunu hemen satıcıya bildirmekle ihbarla yükümlüdür. Bunu savsakladığı ihmal ettiği taktirde, satılanı kabul etmiş sayılır.

Ancak, satılanda basit bir inceleme ile anlaşılamayacak bir ayıp var olup, bu ayıp sonradan ortaya çıkar ve bu durumu hemen satıcıya bildirmez ise satılanı bu ayıp ile kabul etmiş sayılır.

Davacının ihale ile davalılardan bir motorsiklet satın almış olduğu ve motorun eski olup, çalışmaz durumda satıldığı, satış esnasında ruhsatın bulunmadığı anlaşılmaktadır. Ancak satış şartnamesinde, motorun kaçak olduğundan bahsedilmediği gibi, maldaki ayıp nedeniyle satıcının sorumluluğunu kaldıran bir hüküm de bulunmamaktadır.

Somut olayda, satım 'konusu mal' motorsiklettir. Bu tür maldaki motorun ruhsata uygun olup olmadığına dair ayıp ancak uzman bir kişinin incelemesi sonucunda anlaşılabilecek fen ve ihtisasa ilişkin bir konudur. Davacı da uzman makine mühendisleri odasından aldığı rapor üzerine hemen ayıp ihbarında bulunarak akdin feshi ile verdiklerini istediğine göre davanın kabulü gerekirken yazılı gerekçe ile reddi doğru görülmemiştir.

Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar göz önünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsizdir... ),

Gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle yeniden yapılan yargılama sonunda; mahkemece önceki kararda direnilmiştir.

Hukuk Genel Kurulu'nca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:

KARAR : Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dosyadaki tutanak ve kanıtlara, bozma kararında açıklanan gerektirici nedenlere göre, Hukuk Genel Kurulu'nca da benimsenen Özel Daire bozma kararına uyulmak gerekirken, önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykırıdır. Bu nedenle direnme kararı bozulmalıdır.

SONUÇ : Davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile, direnme kararının Özel Daire bozma kararında gösterilen nedenlerden dolayı HUMK.nun 429. maddesi gereğince BOZULMASINA, istek halinde temyiz peşin harcının geri verilmesine, 05.03.2008 gününde oybirliği ile karar verildi.

[Özgür KOCA]

T.C.
YARGITAY 13. HUKUK DAİRESİ

E. 1985/6068 K. 1986/874 T. 18.2.1986

• CEBRİ ARTIRMA ( Ayıba Karşı Tekeffül )

• AYIBA KARŞI TEKEFFÜL ( Cebri İhalede Alınan Mal )

818/m.230

ÖZET : Artırma şartnamesinde yasal bir taahhüdün bulunması veya artırmaya katılanlara karşı hile yapılmış olması durumları istisna olmak üzere zorunlu artırmalarda tekeffül gerekli değildir.

DAVA : Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda, ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün davalılardan M. Namık avukatınca duruşmalı olarak temyiz edilmesi üzerine; dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

KARAR : Davacı, icra memurluğunda yapılan ihalede satın aldığı Fort marka otonun motor ve şasi numaralarının sonradan vurulmuş olduğunun anlaşılması nedeniyle satış bedeli olarak ödediği 500.000 liranın davalılardan alınmasına ve otonun kendilerine teslimine karar verilmesini istemiştir.

Davalılardan İcra dosyasında borçlu olan M.`nin gıyabında yapılan yargılama sonunda mahkemece otonun ayıplı olması dolayısiyle sahibi olarak M.`ye teslimine ve 500.000 liranın her iki davalıdan müteselsilen tahsiline karar verilmiştir.
Kararı, davalılardan M. N. temyiz etmiştir.

Olayda davacı otoyu İcra Memurluğunda yapılan bir cebri artırmada ihaleye girmek suretiyle satın almıştır. BK. nun 230. maddesi gereğince artırma şartnamesinde yasal bir taahhüdün bulunması veya artırmaya iştirak edenlere karşı bir hile yapılmış olması halleri müstesna olmak üzere cebri artırmalarda tekeffül yoktur. Davalılardan M. N. otonun sahibi değildir. Aksine onun araç sahibinden alacağını icra yolu ile alabilmesi için oto ihaleye çıkarılmış ve satılmıştır. Adı geçen davalının davacıya karşı bir hile yaptığı da iddia ve ispat edilmemiştir. Daha önce davacının satışın iptali ve ihalenin feshi için İcra Tetkik Merciine yaptığı müracaat 7 günlük süre geçirildiğinden Merci Hakimliğince ret edilmiştir. Bu nedenlerle satılanın ayıbına dayanan işbu istirdat davasında, davalılardan M. N.`ye husumet yöneltilemez. Bu davalının borçludan alacaklı olduğu kesinleştiğine göre, satış bedeli mal varlığına girmekle, nedensiz zenginleştiği de ileri sürülemez.

O halde mahkemenin M. N. hakkındaki davayı bu nedenlerle reddetmesi gerekirken, müddeabihin her bir davalıdan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar vermesi yasaya aykırıdır ve bozma nedenidir.

SONUÇ : Kararın yukarıda yazılı nedenlerle temyiz eden davalı M. N. yararına BOZULMASINA, 18.2.1986 gününde oybirliğiyle karar verildi