[İçtihat]

8. Hukuk Dairesi         2018/1822 E.  ,  2018/16935 K.

'İçtihat Metni'
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi



Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın elatmanın önlenmesi yönünden karar verilmesine yer olmadığına, ecrimisil yönünden kısmen kabulüne karar verilmiş olup hükmün davacı vekili ve davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü.

KARAR

Davacı, 2008 yılında satın aldığı taşınmazın 1000 m2'sinin davalı tarafından ...... olarak kullanıldığını belirterek, müdahalenin önlenmesini ve 9 ...... ecrimisil bedelinin davalıdan tahsilini talep etmiştir.
Davalı, işgal amaçlı olmamakla birlikte 4-5 tane aracının dava konusu taşınmazda bulunduğunu, ancak kendisine gönderilen ihtarnameden sonra araçları kaldırdığını, bu tarihten sonra ecrimisil talep edilemeyeceğini, taşınmazın mevcut durumunun ...... olarak işletmeye veya araç bırakmaya müsait olmadığını belirterek, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kısmen kabulüne dair verilen karar, Yargıtay 1. Hukuk Dairesi'nin 2013/13498 Esas ve 2014/1502 Karar sayılı bozma ilamı ile taşınmaz değeri üzerinden eksik harç tamamlanmadan elatmanın önlenmesine karar verilemeyeceği gerekçesiyle bozulmuş, bozmaya uyularak yapılan yargılama sonunda, dava sırasında taşınmazın satılmış olması nedeniyle elatmanın önlenmesi hakkında karar verilmesine yer olmadığına, davalı yargılamaya sebebiyet verdiğinden aleyhine yargılama giderleri ve vekalet ücretine hükmedilmesine, ecrimisil yönünden ise davanın kısmen kabulüne dair verilen karar; davacı ve davalı tarafından, temyiz edilmiştir.
Dava, elatmanın önlenmesi ve ecrimisil talebine ilişkindir.
Dava konusu taşınmaz arsa vasfında olup yargılama devam ederken 26.03.2014 tarihinde davacı tarafından dava dışı 3. kişiye satılmıştır.
Bu tür davalarda hâkim, gerçek ecrimisil miktarını tayin ve tesbit edebilmek için resen hareket etmek zorundadır. Bu doğrultuda dairemizin yerleşik uygulamasına göre, kira geliri üzerinden ecrimisil belirlenmesinde; öncelikle taraflardan emsal göstermeleri istenmek suretiyle benzer yerlerin kira sözleşmeleri getirtilmeli, sonrasında bilirkişi kurulu ile birlikte davaya konu taşınmaz ve emsaller incelenmeli, taşınmazın büyüklüğü ve çevre özellikleri de nazara alınarak dava konusu ilk dönemde arsa olarak serbest koşullarda getirebileceği kira parası rayice göre belirlenmeli, sonraki dönemler için ise, ilk dönem için belirlenen miktara ...... tarafından yayımlanan ...... artış oranının tamamının yansıtılması suretiyle bulunacak miktardan az olmamak koşuluyla ecrimisil hesabı yapılmalıdır.
Somut olayda, birbirinden farklı hesaplama türüne göre alınan raporlardan hangisinin hükme esas alındığının belirtilmeden karar verilmesi, ayrıca yargılama sırasında taşınmazın 3. kişiye satılmasıyla davacının elatmanın önlenmesi yönünden davaya devam etmekte hukuki yararının kalmamış olması gözetilmeden talebin reddi yerine karar verilmesine yer olmadığına dair karar verilmesi doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı ve davalının temyiz itirazları yerinde olduğundan kabulü ile usul ve kanuna aykırı bulunan hükmün 6100 sayılı HMK'nin Geçici 3. maddesi yollamasıyla 1086 sayılı HUMK'nin 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA, sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, HUMK'nin 440/I maddeleri gereğince Yargıtay Daire ilamının tebliğinden itibaren ilama karşı 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine, peşin harcın istek halinde temyiz edenlere ayrı ayrı iadesine, 08.10.2018 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.