[Deniz034]

Hukuk Genel Kurulu         2014/701 E.  ,  2016/141 K.
Teminat Mektubunun Paraya Çevrilmesi Talebinin Reddi
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İcra Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki "icra müdürlük kararının şikayet yoluyla kaldırılması" isteminden dolayı yapılan yargılama sonunda; İcra Hukuk Mahkemesince şikayetin kabulüne dair verilen 18.03.2013 gün ve 2013/231 E. - 2013/253 K. sayılı kararın incelenmesi davalılar vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 12. Hukuk Dairesinin 18.06.2013 gün ve 2013/14047 E. - 2013/23091 K. sayılı ilamı ile;
(...Alacaklı vekili, icra mahkemesine başvurarak, 3.kişi tarafından açılan istihkak davasının reddi üzerine, bu davada takibin durdurulmasına yönelik olarak 3.kişi tarafından yatırılan teminat mektubunun paraya çevrilmesi için icra müdürlüğüne başvurduklarını, ancak taleplerinin reddedildiğini ileri sürerek ret kararının iptalini talep etmiş, mahkemece, şikayetin kabulü ile icra müdürlüğü kararının kaldırılmasına karar verilmiştir.
Teminat mektubu, 3.kişi... tarafından açılan istihkak davasında alacaklının haklarının korunması için verilmiş olup, mektup üzerine takip dosyasından konulmuş bir haciz bulunmamaktadır. Öte yandan teminat ne için verilmiş ise ancak o amaç için kullanılabilir.
O halde mahkemece şikayetin reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsizdir...)
gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle yeniden yapılan yargılama sonunda, mahkemece önceki kararda direnilmiştir.

HUKUK GENEL KURULU KARARI

Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:
Şikâyet, icra müdürlük kararının kaldırılması istemine ilişkindir.
Şikâyetçi/alacaklı vekili; müvekkili tarafından dava dışı borçlu ... aleyhine icra takibi başlatıldığını, haciz işlemi yapıldığını ancak davalı üçüncü kişi ... tarafından müvekkili ve borçlu şirket aleyhine istihkak davası açıldığını, davalı şirketin teminat mektubu ibrazı sonucu İcra Hukuk Mahkemesinde görülen istihkak davasının sonucuna kadar İstanbul 13.İcra Müdürlüğünün 2011/24958 esas sayılı dosyasındaki takibin haczedilen mahcuzlar yönünden tedbiren durdurulmasına karar verildiğini, daha sonra istihkak davasının ret edilmesi üzerine müvekkilinin teminat mektubunun paraya çevrilmesi talebinin icra müdürlüğünce önce kabul edildiğini ancak daha sonra 27.02.2013 tarihinde verilen karar ile teminat mektubunun paraya çevrilmesinin durdurulduğunu, müvekkilince tekrar yapılan başvurunun da 28.02.2013 tarihinde ret edildiğini, bu durumun hukuka aykırı olduğunu ileri sürerek, icra müdürlüğünün teminat mektubunun paraya çevrilmesi işleminin durdurulmasına ilişkin 27.02.2013 tarihli kararının ve 28.02.2013 tarihli ret kararının şikayet yolu ile ortadan kaldırılmasına ve teminat mektubunun paraya çevrilmesine dosya üzerinden karar verilmesini talep etmiştir.
Davalılar (üçüncü kişi) vekili; haciz işleminin borçlu şirket adresinde değil müvekkil şirketin işyerinde yapıldığını, istihkak davası esnasında teminat mektubunun dosyaya sunulduğunu, teminat mektubunun paraya çevrilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu savunmuştur.
Yerel Mahkemece; istihkak davasının ret edilmiş olmasıyla tedbir kararının süresinin dolduğu, bu nedenle de teminat mektubunun paraya çevrilmesinin gerektiği gerekçesiyle şikâyetin kabulüne karar verilmiştir.
Davalılar (üçüncü kişi) vekilinin temyizi üzerine karar, Özel Dairece yukarıda başlık bölümünde gösterilen nedenlerle bozulmuştur.
Yerel Mahkemece, önceki kararda direnilmiş; hükmü temyize davalılar (üçüncü kişi) vekili getirmiştir.
Hukuk Genel Kurulu önüne gelen uyuşmazlık; istihkak davası sonucuna kadar haczin durması için üçüncü kişi tarafından verilen teminat mektubunun istihkak davasının ret edilmesi nedeniyle icra dosyasına konu borcun tahsili için paraya çevrilmesinin gerekip gerekmediği noktasında toplanmaktadır.
2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu (İİK)'nun 85. maddesinin birinci fıkrası uyarınca; borçlunun kendi yedinde veya üçüncü şahısta olan taşınır mallarından, taşınmazlarından, alacaklarından ve haklarından alacaklının bütün alacaklarına yetecek miktarı haczedilebilir.
Yasa hükmünden de açıkça anlaşılacağı üzere haciz işleminde temel ilke, borçluya ait olan malvarlığı üzerinde icra edilmesidir.
Somut olaya konu teminat mektubu icra dosyasındaki borç için değil, üçüncü kişi tarafından istihkak davası nedeniyle muhtemel alacaklı zararlarının tazmini için verilmiştir. İstanbul 16. İcra Hukuk Mahkemesinin 2012/144 E., 2013/159 K. sayılı ilamında ise davalı yanın tazminat istemlerinin reddine karar verilmiş olup, ilgili kararda İİK'nun 97. maddesi koşullarının oluşmadığı belirtilmiştir.
Bu itibarla, istihkak davası sonucuna kadar haczin durması için üçüncü kişi tarafından verilen teminat mektubunun icra dosyasına konu borcun tahsili için paraya çevrilmesi mümkün değildir. Zira, istihkak davasında tazminat istemleri reddedildiği gibi teminat mektubu üzerine takip dosyasından konulmuş bir haciz de bulunmamaktadır.
O halde, Hukuk Genel Kurulunca da benimsenen Özel Daire bozma kararına uyulmak gerekirken, önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykırıdır.
Bu nedenle direnme kararı bozulmalıdır.
SONUÇ: Davalılar (üçüncü kişi) vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile direnme kararının Özel Daire bozma kararında gösterilen nedenlerden dolayı BOZULMASINA, istek halinde temyiz peşin harcının yatırana geri verilmesine, 10.02.2016 gününde oybirliği ile karar verildi.