[Özgür KOCA]

T.C.
YARGITAY
12. Hukuk Dairesi

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
Y A R G I T A Y İ L A M I

ESAS NO : 2013/5490
KARAR NO : 2013/14336


Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki borçlu tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :

İİK'nun 106-144. maddelerinde paraya çevirme ile ilgili hükümler yer almış, aynı Kanun'un 129. maddesinin ikinci fıkrası gereğince artırma bedelinin ikinci artırmada malın tahmin edilen kıymetinin %40'ını bulması ve satış isteyenin alacağına rüçhanı olan alacakların toplamından fazla olması ve bundan başka paraya çevirme ve paylaştırma masraflarını geçmiş olması lazımdır. Bu durumda satış bedelinin tüm icra masraflarını değil, paraya çevirme ve paylaştırma giderlerini geçmesi gerektiğinin hüküm altına alındığı görülmekle, satış talebinden ihale tarihine kadarki paraya çevirme ve paylaştırma giderlerinin hesaplamada dikkate alınması gerekmektedir. Somut olayda ihalesine karar verilen 06 ........ plakalı aracın muhammen bedelinin 50.000 TL olarak belirlendiği, aracın aynından doğan 28.401,59TL vergi borcu bulunduğu, icra müdürlüğünce mahcuzun 2. artırma için öngörülen muhammen bedelinin %40'ı olan 20.000TL+28.401,59 TL MTV+satış masrafları olmak üzere toplamda 49.251,59TL olarak ihaleye çıkarıldığı görülmektedir.

İİK.nun 129/2. maddesinde; artırma bedelinin malın tahmin edilen kıymetinin %40'ını bulması ve "satış isteyeninin alacağına rüçhanı olan alacakların toplamından fazla olması" ve bundan başka paraya çevirme ve paylaştırma masraflarını geçmesinin zorunlu olduğu hükme bağlanmıştır. Maddede yer alan "rüçhanlı alacak" sözcüğü, taşınmazla temin edilen ipotekli alacakları ifade eder. Motorlu taşıtlar vergisi alacağı, rüçhanlı alacak olmayıp derece kararının düzenlenmesinde dikkate alınacak bir husustur. Dolayısıyla
ihale bedeline MTV alacağının ilave edilmemesi gerekirken motorlu taşıtlar vergisi alacağının da ilave edilerek mahcuzun toplamda 49.251,59TL üzerinden ihaleye çıkarılması doğru değil ise de şikayet tarihi itibariyle satış düşmüş olduğundan mahkemece konusu olmayan şikayetin reddine karar verilmesi gerekirken işin esası incelenerek yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz olup, kararın bu nedenle bozulması gerekir ise de, sonuçta istem reddedildiğinden sonucu doğru mahkeme kararının onanması gerekmiştir.

SONUÇ: Borçlunun temyiz itirazlarının reddi ile sonucu doğru mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK. 366. ve HUMK. 438. maddeleri uyarınca (ONANMASINA), 24,30 TL onama harcı temyiz edenden alındığından başkaca harç alınmasına mahal olmadığına, ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 15/04/2013 gününde oybirliğiyle karar verildi.

[Özgür KOCA]

T.C.
YARGITAY                                 
12. Hukuk Dairesi                                              
                                                                              T Ü R K  M İ L L E T İ  A D I N A
                                                                                Y A R G I T A Y   İ L A M I
ESAS NO   : 2013/24969
KARAR NO: 2013/32909

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: Adana 5. İcra Hukuk Mahkemesi
TARİHİ   : 18/06/2013
NUMARASI: 2013/223-2013/418
DAVACI   : ALACAKLI: Koç Fiat Kredi Finansman AŞ
DAVALI   : BORÇLU: Abdulhalim İşik
DAVALI   : İHALE ALICISI: Şükran Söylemez

Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki ihale alıcısı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi Yeliz Aziz Peker tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü:

Alacaklı vekilinin, satış bedelinin satış ve paylaştırma masrafları ile muhammen bedelin % 50'sini karşılamadığını ve sair fesih sebeplerini belirterek ihalenin feshi istemi ile icra mahkemesine başvurduğu, mahkemece şikayetin kabulü ile ihale konusu aracın satışına ilişkin 05.4.2013 tarihli ihalenin feshine karar verildiği anlaşılmaktadır.

İİK.nun 106-144. maddelerinde paraya çevirme ile ilgili hükümler yer almış, aynı Kanun'un satış kararı tarihi itibariyle olayda uygulanması gereken 115. maddesi gereğince "birinci ve ikinci ihale icra memuru tarafından, ilanda belirlenen yer, gün ve saatte, elektronik ortamda verilen en yüksek teklif üzerinden başlatılır. Satışa çıkarılan mal üç defa bağırıldıktan sonra, elektronik ortamda verilen en yüksek teklif de değerlendirilerek, en çok artırana ihale edilir. Şu kadar ki, artırma bedelinin malın tahmin edilen bedelinin yüzde ellisini bulması ve satış isteyenin alacağına rüçhanı olan diğer alacaklar o malla temin edilmişse bu suretle rüçhanı olan alacakların mecmuundan fazla olması ve bundan başka paraya çevirme ve paraların paylaştırılması masraflarını aşması gerekir." Bu durumda satış bedelinin tüm icra masraflarını değil, paraya çevirme ve paylaştırma giderlerini geçmesi gerektiğinin hüküm altına alındığı görülmekle, satış talebinden ihale tarihine kadarki paraya çevirme ve paylaştırma giderlerinin hesaplamada dikkate alınması gerekmektedir.

İİK.nun 115. maddesinde; artırma bedelinin malın tahmin edilen bedelinin % 50'sini bulması ve "satış isteyenin alacağına rüçhanı olan alacakların toplamından fazla olması" ve bundan başka paraya çevirme ve paylaştırma masraflarını aşmasının zorunlu olduğu hükme bağlanmıştır. Maddede yer alan "rüçhanlı alacak" sözcüğü, taşınmazla temin edilen ipotekli alacakları ifade eder. Motorlu taşıtlar vergisi alacağı, rüçhanlı alacak olmayıp derece kararının düzenlenmesinde dikkate alınacak bir husustur. Bununla birlikte tellaliye harcı, satış talebi ile ihale tarihi arasındaki paraya çevirme ve paylaştırma giderlerinden olmadığından buna yönelik gider de hesaplamada dikkate alınmaz. 

Somut olayda ihalesine karar verilen 47 PH953 plakalı aracın muhammen bedelinin 18.000 TL olarak belirlendiği, aracın aynından doğan 876,29 TL vergi borcu bulunduğu, icra müdürlüğünce mahcuzun 1. artırmada 10.010 TL'ye ihale edildiği görülmektedir. Taşınırın muhammen değerinin % 50'sinin 9.000,00 TL, gazete ilan masrafının 518,00 TL, tebligat masrafının 43,85 TL, memur yolluğunun 56,85 TL, vasıta ücretinin 85 TL, yediemin ücretinin 100,00 TL olduğu gözetildiğinde, talimat icra dosyası kapsamından tespit edilen satış masrafları toplamının 803,70 TL olduğu görülmektedir. O halde, ihale edilen aracın muhammen değerinin % 50'si olan 9.000,00 TL ile masraflar toplamı olan 803,70 TL birlikte değerlendirildiğinde, 10.010 TL olan ihale bedelinin 9.803,70 TL'yi karşıladığı anlaşılmaktadır.

Öte yandan, İcra ve İflas Kanunu Yönetmeliği'nin 47. maddesi düzenlemesine göre, taşınırın açık artırma şartnamesi ve tutanağına, dosya numarası, alacaklı ve borçlunun adları ve soyadları, ilanın şekli, artırmanın yapılacağı yer, gün ve saat, birinci ve ikinci artırma tarihleri, artırma şartları, taşınırın cinsi, takdir edilen kıymeti yazılır ve icra müdürü tarafından imzalanır ve mühürlenir. İhalede artırılan miktar, artıranların ad ve soyadı, ihalenin sonucu, ihalenin kime ve ne suretle yapıldığı tutanağa yazılır. Tutanak, satışı yapan memur ile tellal ve alıcı tarafından imzalanır ve mühürlenir.

Bu düzenlemeler de göstermektedir ki, satışta satışı gerçekleştirecek icra müdürü veya yardımcısı yada katibi ile birlikte tellalın da hazır bulunması ve tutanağı imzalaması zorunludur. Artırma icra müdürü veya yardımcısı, katibi tarafından yönetilir. Artırma yapılırken belediye tarafından görevlendirilmiş bir tellalın (münadinin) bulundurulması gerekir. Bu şekilde görevlendirilmiş bir tellalın satış yerinde hazır bulunmaması halinde de satış memurunun tellalın bulunmama ya da bulundurulmama nedenini tutanağa geçirdikten sonra tensip edeceği kişiyi tellal olarak görevlendirmesi de mümkündür. Aksi takdirde usulüne uygun olarak gerçekleşmiş bir artırmadan söz edilemez. İhalenin yapılmasında tellalın bulundurulması şekil koşullarından olup, buna uyulmaması geçersizlik sonucunu doğurur. Bu ilke yargısal uygulamada yerleşmiş ve Hukuk Genel Kurulu'nun 29.06.1988 gün ve 1988/12-379-670 sayılı kararında da açıkça vurgulanmıştır.

Somut olayda, 05.4.2013 tarihli ihale tutanağında tellalın imzası bulunmakla, satışa iştirak ettiği ve tutanaktaki hususları yerine getirdiği anlaşılmıştır. Kaldı ki, tellal imzasının tutanakta  bulunmaması hallerinde dahi sonradan bu eksikliğin giderilmesi mümkündür. O halde, mahkemenin tellalın imzasının üç kez bağrılma hususunu kapsamadığı yönündeki kabulü isabetsizdir. 

O halde mahkemece ihalenin feshi şikayetinin reddi gerekirken yazılı gerekçe ile hüküm tesisi isabetsizdir.
SONUÇ  : İhale alıcısının temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK'nun 366 ve HUMK'nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), peşin alınan harcın istek halinde iadesine, ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 22/10/2013 gününde oybirliğiyle karar verildi.